Tesla Model Y SR ile Uzun Yol Deneyimi

[Selim Bilgin]

Uzun yazarım ve buradan bir sohbet devam edebilir diye ayrı konu olarak yazıyorum. Elektrikli otomobillerin şehir içi kullanımı ile ilgili herkes mutabık zaten. Uzun yolculuklar çoğu insan için soru işareti. Nispeten düşük menzilli bir modeli alırken ben de çok düşündüm ancak gerek almadan önce gerek aldıktan sonra ABRP gibi uygulamalarla simülasyonlar yapmıştım zaten (evet meslek hastalığı). Yine de ufaktan bir heyecan oldu yola çıkarken.

 

Sonuç olarak henüz 1 aylık ve 1000 km'de olan Model Y SR otomobilimiz (ya da cihazımız?) ile bayram vesilesiyle Ankara'ya gidip geldik. İstanbul-Ankara yolu çok uzun değil ve çok işlek bir yol ama sonuçta benim en sık kullandığım güzergah olması açısından önemli bir deneyim oldu. 

 

Yola aslında bayramın 1. günü buradaki ziyaretlerden sonra çıktık ama 2 saat trafikte kalıp Anadolu yakasına bile geçemeyince geri eve döndük. Gece evde %100 yaptım yine pili. Sabah vakitli şekilde yola çıktık tekrar. Çıkmadan tüketim kasmamaya ve içimden geldiği gibi gitmeye karar vermiştim. Tabi ki yollarda bayram yoğunluğu, arabada eşim ve oğlum olduğu için mantıklı koşullarda. Zaten sürat kasmak gibi bir hevesim yok, onu yeterince yaşadım, bu araba da o işin arabası değil. Ama yolun akışına göre tempolu gitmeyi seviyorum. Onun için A6 ile nasıl gideceksem aşağı yukarı öyle gittim diyebilirim. Meraklıları için uzun şekilde anlattım aşağıda.

 

Beefull bayramda kwh'ı 1 TL olarak kampanya yaptığı için gözümü KMO'dan çıkmadan önce son mola yerinde olan Beefull'a dikmiştim. Nitekim oraya %43 pil kalarak ulaştım. Bu kısımda TEM ve köprü trafiğine de takıldığımız için 180 wh/km gibi bir tüketimle geldik. Beefull bir türlü şarjı başlatmadı, benden başkaları da aynı durumdaydı. Hemen yandaki Oncharge'a çektim ve şarjı başlattım. Biz ihtiyaçlarımızı halledip biraz ayaklarımızı açana kadar tam 20 dk'da %90 oldu ve tekrar Bolu'ya doğru yola çıktık.

 

Sakarya'dan Highway tesislerine kadar 124 kmh ortalama hız (yol bilgisayarı verisi) ve 249 wh/km tüketimle geldim. Tabi 1000 metre rakıma çıktık bu arada ve Bolu dağını çıkarken de soldan hiç gaz kesmeden çıktım. %48 ile Highway tesislerine girdim. Tesla SC'ler doluydu. Acemiliğime geldiği için karşıdaki Oncharge'a gireyim bari dedim, orada şarj bir türlü başlamadı (neden olduğunu sonradan anladım), sonra zes'e yanaştım o da başladı sonra kesti. O arada Tesla'dan 2-3 araba çıktı, başkaları girdi, anladım ki sirkülasyon hızlı, oraya doğru yaklaştım ve biri çıkınca yanaşıp şarjı başlattım. SuperCharger deneyimi gerçekten çok iyi. Türkiye'de çok daha yaygınlaşması lazım. Burada da ufak bir mola verip 15 dk'da %85 şarja getirdikten sonra devam ettik.

 

Highway'den çıktığımda Ankara'da eve (Yaşamkent) %10 ile varırsın diyordu, %3-5 ile de varsam bana yeter dediğim için gaza çöktüm ve 140-160 aralığında sürdüm. Yine ortalama hız 130 kmh civarında ve tüketim 212 wh/km oldu. Park ettiğimde %6 şarjım kalmıştı.

 

Dönüşte yola %95 ile çıktım. Adrese İstanbul evi yazınca Bolu SC'de tek şarj ile gidebilirsin dedi. %21 ile SC'ye ulaştım. Yine doluydu ama bu sefer işi öğrendiğim için önüne çekip bekledim. Bu arada SC'de Teslalara 7,10 TL / kw ile veriyor, fiyat olarak da diğerlerinden 3 TL filan uygun kw başına. Hem de çok pratik ve hızlı. 5 dk sonra birileri çıktı ve yanaştım. Gelirken batarya da ısındığı için max hız ile başladı. Ufak bir ihtiyaç ve yemek molasının ardından daha bizim işimiz bitmeden bildirim geldi gel arabanı çek diye. 36 dk'da %20'den 95'e gelmiş. 100 olmasını beklemedim gerek yok ve bekleyenler var diye.

 

Normalde o şarj ile eve varırsın diyordu ama zaten çocukla malum durmamız gerektiği için ben KMO'da şarj ederim bir daha diye düşündüm. Sakarya'yı geçince Alandüzü park alanına girdim (Shell). Oncharge'a taktım. Bolu'dan oraya 150 wh/km ile geldik ama ciddi iniş var tabi o kısımda. Biz WC filan işlerimizi halledene kadar araba doldu %99'da çektim. 20 dk kaldı yaklaşık. Buna normalde ihtiyaç yoktu ama madem duruyoruz istasyon da müsait olunca taktım. Oradan da eve 200 wh/km ortalamayla geldik yine. Vardığımda %46 şarjım vardı. Bu kısımda bayağı hızlı gittim ama FSM köprüsüne yaklaşınca trafik başladığından ortalama hız ve tüketim düştü.

 

Şimdii gelelim özete;

 

Bu yolculukta elektrikli otomobil kullanmanın hiç bir dezavantajını yaşamadım. Şarj için beklemedim. Zaten aile ile minimum o kadar mola veriliyor. Hatta yalnız iken de kahveydi, ihtiyaçtı, içenler için sigaraydı derken duruluyor. Bilmeyenler 0-100 şarj süresine bakıyor ama öyle değil olay, ekstrem durumlar hariç 100'ü hatta 90'ı beklemeye gerek yok, şarj etmek için de 0'a inmesini beklemiyorsun zaten. Artıları olarak da sessiz seyahat edince yorgunluk ciddi az oluyormuş, ben de yolcular da aynı fikirdeydi. Basıyorsun uzuyor araba sessiz sakin, ayağını çekiyorsun frene bile basmadan yavaşlıyor. Yorulursan otopilot var filan. Benim beklentimin üstündeydi açıkçası. İnşallah bundan sonra da değişmez. Tesla özelinde de şehir içi sert dediğim süspansiyon otoyolda avantaja dönüyor. Acayip stabil gidiyor. Sadece tekerlek konumu ve açısı benim alışkın olduğum setup'tan (büyük araba) farklı olduğu için elimin alışması biraz zaman aldı. Öte yandan kabin genişliği, bagajlar, saklama alanı filan ciddi avantaj.

 

Hiç mi eksi yok derseniz, yine koltuk diyeceğim. Çok rahatsız etmedi ama 1.90 cm için çok süper değil. Ayrıca suni deriyi sevmiyorum, sevmeyeceğim. Sürüşü çok rahat ama keyif olarak bir A6 değil, A6'nın yola oturup gitmesi çok iyiydi, ayrıca bundan hızlıydı yüksek süratte, ama anormal olan bu değil o bu denklemde. Regen olayı uzun yolda büyük rahatlık, ama ayağın sürekli gazda olması gerekiyor, arada dinlendirmek için regen'i kapatıp salabilsek iyiydi, bunu 3rd party bir şey ile çözeceğim.

 

Fazla uzadı zaten, şimdilik bu kadar yeter sanırım.

 

Veriler şöyle.

 

 

 

 

 

Hız aradan bir sample sadece.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[Mehmet Göktürk]

Eline sağlık güzel bir deneyim olmuş. Ben tamamen yalnız olunca parasız yoldan normal trafiğin akışına göre ama çok cabbar olmadan gidiyorum. Yetişme durumu olursa basıyorum. Evet basınca çok zevkli ve yine nerden baksan 250km bi gideri var. Çoğu kez 20dk 30dk gibi şarjlar alınca devam ediliyor. İzmire gidişte akhisarda SC de 40 dk şarj aldım babam yemeğini bitirmeden doldu. Gidip arabayı çektim. 

[Selim Bilgin]

Mehmet Göktürk yazdı:

İzmire gidişte akhisarda SC de 40 dk şarj aldım babam yemeğini bitirmeden doldu. Gidip arabayı çektim. 

 

Evet Bolu'da benim de 90 olduğunda oğlan yemeğini bitirmemişti, gidip çekene kadar 95 oldu, çöpleri attım, şarja takmaya çalışan bir amcaya yardımcı oldum filan anca geldiler.

[Çağlar Bayur]

218kWh used energy sonuç mu, yani atıyorum 300 harcadı ama 82 yi de geri şarj mı ettti? onu göreibliyor muyuz

[Mehmet Göktürk]

Çağlar Bayur yazdı:

218kWh used energy sonuç mu, yani atıyorum 300 harcadı ama 82 yi de geri şarj mı ettti? onu göreibliyor muyuz

evet görülüyor enerji menüsünden detay rapor var ama niye bakacağız oraya ?

bi böyle ekran var:

 

 

bi de böyle var: Her iki resim de internetten alıntı. Şimdi arabaya gitmedim.

 

 

[Çağlar Bayur]

Mehmet Göktürk yazdı:

ama niye bakacağız oraya ?

ben nmarka model seçecek olsam oraya bakarım, daha verimli bol iyi geri kazananı listemde yukarı taşırım.

aynı yol güzergahta karşılaştırarak tabii

[Selim Bilgin]

Çağlar Bayur yazdı:

ben nmarka model seçecek olsam oraya bakarım, daha verimli bol iyi geri kazananı listemde yukarı taşırım.

aynı yol güzergahta karşılaştırarak tabii

Çok metrik var o başlı başına bir şey ifade etmez bence.

[Mertol Kip]

Alıntı

 Yine doluydu ama bu sefer işi öğrendiğim için önüne çekip bekledim. ............................ Gelirken batarya da ısındığı için max hız ile başladı.

 

Bunu anlamadım. 

[Selim Bilgin]

Mertol Kip yazdı:

 

Bunu anlamadım. 

Hangisini?

Tesla supercharger’da sirkülasyon hızlı olduğu için araçların önüne çekip bekledim, biri çıktı girdim sonra. 
 

Isıtma mevzusu da navşgasyonda şarj yerini ayarlayınca gelirken bataryayı ısıtıyor otomatik. Öyle olunca takar takmaz maks. hız ile başlıyor. LFP bataryalılar (SR) için 170 kwh yani. 

[Mertol Kip]

Selim Bilgin yazdı:

 

Isıtma mevzusu da navşgasyonda şarj yerini ayarlayınca gelirken bataryayı ısıtıyor otomatik. Öyle olunca takar takmaz maks. hız ile başlıyor. LFP bataryalılar (SR) için 170 kwh yani. 

 

Normalde bataryada ısı yönetimi yok mu? 

 

[Mehmet Göktürk]

Çağlar Bayur yazdı:

ben nmarka model seçecek olsam oraya bakarım, daha verimli bol iyi geri kazananı listemde yukarı taşırım.

aynı yol güzergahta karşılaştırarak tabii

geri kazanım şöförle de ilgili. hava direnci ve genel EPA verisi herhalde önemli olur. 

Mertol Kip yazdı:

 

Normalde bataryada ısı yönetimi yok mu? 

 

Var ama şarj edeceğini nerden bilsin? Operasyon sıcaklığı başka şarj sıcaklığı yüksek olursa daha hızlı şarj oluyor.

Mertol Kip yazdı:

 

Normalde bataryada ısı yönetimi yok mu? 

 

VW de ısıtma tuşu var bataryayı (şarj için). 

[Mertol Kip]

Mehmet Göktürk yazdı:

geri kazanım şöförle de ilgili. hava direnci ve genel EPA verisi herhalde önemli olur. 

Var ama şarj edeceğini nerden bilsin? Operasyon sıcaklığı başka şarj sıcaklığı yüksek olursa daha hızlı şarj oluyor.

 

Ne kadar ısı farkı gerekiyor? 

 

Bendeki düldülde batarya için 7.5 kw lık ek bir batarya ısıtıcısı var. Adam diyor ki, eğer batarya soğuksa şarj kablosu takıldığında önce 30 sn civarında bu ısıtıcı ile suyu ısıtıp bataryayı ideal ısıya şarj ısısına getiriyoruz sonra şarj başlıyor. Eğer dış sıcaklık -10 falansa bu 1 dakikayı aşabilir diyor. 

[Köksal Yılmaz]

Güzel inceleme olmuş. 28 martta Bolu Highwayde denk geldiğim teslacılar buluşması

 

 

 

 

 

[Selim Bilgin]

Mertol Kip yazdı:

 

Ne kadar ısı farkı gerekiyor? 

 

Bendeki düldülde batarya için 7.5 kw lık ek bir batarya ısıtıcısı var. Adam diyor ki, eğer batarya soğuksa şarj kablosu takıldığında önce 30 sn civarında bu ısıtıcı ile suyu ısıtıp bataryayı ideal ısıya şarj ısısına getiriyoruz sonra şarj başlıyor. Eğer dış sıcaklık -10 falansa bu 1 dakikayı aşabilir diyor. 

 

Hızlı şarj için 45 dereceye kadar filan çıkıyor galiba.  Aşağıda bir ısıtmalı bir soğuk şarj sıcaklık grafiği koydum. Şarja taktıktan sonra da ısıtmaya devam ediyor tabi eğer gerekirse. 

 

Alttakinde %80 olmadan çektim ondan soğuma kısmı yok. 
 

 

 

 

[Mertol Kip]

Mertol Kip yazdı:

Bendeki düldülde batarya için 7.5 kw lık ek bir batarya ısıtıcısı var. Adam diyor ki, eğer batarya soğuksa şarj kablosu takıldığında önce 30 sn civarında bu ısıtıcı ile suyu ısıtıp bataryayı ideal ısıya şarj ısısına getiriyoruz sonra şarj başlıyor. Eğer dış sıcaklık -10 falansa bu 1 dakikayı aşabilir diyor. 

 

Bizim düldüllerde kırmızı ile işaretlediğim şey ısı pompası. Normalde bu kabiniçi iklimlendirme ve batarya ısısının stabilitesini falan yönetiyor. Ama soğukta ve batarya şarjını hızlandırmak için mavi ile işaretlediğim bir tanede ek su ısıtıcı var. Bu zımbırtı bataryaya şarj öncesi ön ısıtma sağlıyormuş, ve anladığım kadarı ile bataryanın altında sirkülasyonu olan bir sıvı ağı var. Bu zımbırtı şarja takınca şarj kablosundan aldığı akımı kaynak olarak kullanıp o sıvıyı ısıtıp dolaştırıyormuş ve bataryanın hücreleri arasından da bu ısı yükselip bataryanın 160KW ile hızlı şarj edilebilmesini sağlıyormuş. Tabi bunun kontrollerı falan da var. Adam şarja taktığınızda araba şarj aleti ile konuşur, onun kapasitesine göre bataryanın ısısını otomatik olarak ayarlar demişti. Çok soğuk iklimler için bunu koymuşlardır diye düşünmüştüm. Şimdi tekrar kontrol ettim sürekli o kontrolü her şarja başlarken yapıyormuş.  

[Mehmet Göktürk]

Mertol Kip yazdı:

 

Ne kadar ısı farkı gerekiyor? 

 

Bendeki düldülde batarya için 7.5 kw lık ek bir batarya ısıtıcısı var. Adam diyor ki, eğer batarya soğuksa şarj kablosu takıldığında önce 30 sn civarında bu ısıtıcı ile suyu ısıtıp bataryayı ideal ısıya şarj ısısına getiriyoruz sonra şarj başlıyor. Eğer dış sıcaklık -10 falansa bu 1 dakikayı aşabilir diyor. 

Senin piller NMC soğukta şarj alması daha kolay. operasyon sıcaklığı 10 derece felan LFP de sanırım şarjda da 50.

[Mertol Kip]

Selim Bilgin yazdı:

 

Hızlı şarj için 45 dereceye kadar filan çıkıyor galiba.  Aşağıda bir ısıtmalı bir soğuk şarj sıcaklık grafiği koydum. Şarja taktıktan sonra da ısıtmaya devam ediyor tabi eğer gerekirse. 

 

 

Şarj olurken bataryanın kendisi ısınıyordur zaten. 

[Mehmet Göktürk]

Mertol Kip yazdı:

 

Şarj olurken bataryanın kendisi ısınıyordur zaten. 

ben soğuk şarjı seviyorum. 175 yerine 120 ile 100 le başlıyor. 

[Mertol Kip]

Mehmet Göktürk yazdı:

Senin piller NMC soğukta şarj alması daha kolay. operasyon sıcaklığı 10 derece felan LFP de sanırım şarjda da 50.

Valla kaç derecede şarja başladığını bilmiyorum. Bi göstergesi var mı onu da bilmiyorum açıkcası. OBD de gösterir mi acep?

Mehmet Göktürk yazdı:

ben soğuk şarjı seviyorum. 175 yerine 120 ile 100 le başlıyor. 

Benim bir fikrim yok. Henüz iki kez şarj ettim zaten.

[Mehmet Göktürk]

Mertol Kip yazdı:

Valla kaç derecede şarja başladığını bilmiyorum. Bi göstergesi var mı onu da bilmiyorum açıkcası. OBD de gösterir mi acep?

illa vardır servis modu gibi bişey. 

[Mertol Kip]

İlkinde ortalam 75kw mı neydi, en sonuncuda ise 162 kw dedi. 

[Selim Bilgin]

Mertol Kip yazdı:

Valla kaç derecede şarja başladığını bilmiyorum. Bi göstergesi var mı onu da bilmiyorum açıkcası. OBD de gösterir mi acep?

Benim koyduğum tüm grafikler Tessie diye biri uygulamadan zaten. Tesla’nın api’ı var. Oauth ile otantike olup ekranda olmayan zibilyon tane veriye ulaşılabiliyor, komut filan da veriliyor arabaya.  OBD’de battery temp. kesin vardır bence. 

[Mertol Kip]

Mehmet Göktürk yazdı:

illa vardır servis modu gibi bişey. 

Bilmem. Arabayla oynaşacak vaktim olmadı. OBD ile bağlanacak uygulama bulmam lazım önce zaten. Kıytırıklarda ne kadar ne verisi okunabilir bilmiyorum. Denemek lazım.

Selim Bilgin yazdı:

Benim koyduğum tüm grafikler Tessie diye biri uygulamadan zaten. Tesla’nın api’ı var. Oauth ile otantike olup ekranda olmayan zibilyon tane veriye ulaşılabiliyor, komut filan da veriliyor arabaya.  OBD’de battery temp. kesin vardır bence. 

Sizinkiler araba değil ki cihaz.  

[Selim Bilgin]

LFP şarj hızı için müthiş bir teknoloji değil. Uzun süre yüksek hız akamıyor. Çok büyük problem değil ama stabil 170-180 alsın isterdim gerektiğinde. 
 

 

[Mehmet Göktürk]

bizde böyle bi gösterge var servis modu altında