Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) Nedir?

[Mehmet Ozyurek]

Bir emeklilik sistemidir, birikim yapmanız amacıyla kurgulanmış bir sistemdir. Çalışma hayatınız boyunca yapacağınız düzenli katkılar ile emeklilik döneminizde mevcut yaşam standartlarınızı devam ettirebilmeniz amaçlanmıştır. 

Bireysel Emeklilik Sistemi'nde yatırdığınız katkı payları kayıtlı olduğunuz sigorta şirketinin, portföy yöneticileri tarafından yönetilen emeklilik yatırım fonlarında değerlenir. Birikimleriniz yatırdığınız her katkı payının etkisiyle birleşerek büyür. Bireysel emeklilik sistemi, kısa vadeli yatırım için uygun değildir.

Yeni dönemde devlet katkısı ile sistemin avantajları artırıldı. Devlet katkısı sayesinde yatırdığınız her katkı payının %25’ini de devlet hesabınıza yatırıyor. 

 

Bireysel Emeklilik Sistemi Avantajları

*Devlet Katkısı
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde yatırdığınız her katkı payının %25’i kadar bir tutar da devlet katkısı olarak hesabınıza eklenir. Yatırılan bu tutarın hesaplanmasına konu olan katkı paylarının toplamı ilgili dönemin yıllık brüt asgari ücreti kadardır.
*Yatırım Disiplini
Bireysel Emeklilik Sistemi ile aylık, 3 aylık, 6 aylık ve hatta yıllık olarak yatırdığınız paylar, siz emekli olana kadar sizin adınıza birikir. Üstelik mali bir sıkıntı yaşayacak olursanız, durumunuzu dengeye kavuşturana kadar ara verebilir, yatırdığınız katkı payını yeniden belirleyebilir, hatta yatırımlarınızın değerlendirildiği emeklilik şirketini değiştirebilirsiniz.
*Sosyal Güvenlik Kurumunun Destekleyicisi
İster Bağ-Kur, ister Emekli Sandığı, ister SSK’lı olun, çalışma yaşamınız süresince Bireysel Emeklilik Sistemi’nde birikim yapabilirsiniz. 
*Farklı Yatırım Araçları / Profesyonel Fon Yönetimi
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde, yatırdığınız katkı payları emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilir. Emeklilik yatırım fonları, finans piyasalarındaki birçok farklı menkul kıymete yatırım yapan fonlardır. 
Bireysel Emeklilik Sistemi’ne girerken yaptığınız sözleşme ile, birikimlerinizin değerlendirileceği fonları seçebilirsiniz. 
*Emeklilik Geliri
Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de, çalışanların aktif çalışma yaşamı süresince aldıkları gelir, emekliliklerinde azalır. Bu nedenle var olan yaşam standartlarınızı emekliliğinizde de koruyabilmek için ek gelire ihtiyaç duyabilirsiniz. Bireysel Emeklilik Sistemi’ne katılarak bu ek geliri sağlayabilirsiniz. Emeklilik hakkınızı kullanmak istediğinizde birikiminizin tamamının veya bir kısmının ödenmesini talep edebilirsiniz.

 

Devlet Katkı Payı'na Hak Kazanmada Kademeli Yapı

Devlet Katkısı'na kademeli olarak hak kazanılacaktır.

Katılımcılardan;

En az 3 yıl sistemde kalanlar devlet katkısı ve getirilerinin %15'ine,
En az 6 yıl kalanlar %35'ine,
En az 10 yıl kalanlar %60'ına,
10 yıl sistemde kaldıktan sonra 56 yaşını dolduranlar Devlet Katkısı'nın %100'üne hak kazanacaktır. 

 

Bireysel Emeklilik Katılımcılarının Temel Hakları 

*Fon Dağılımı Değişikliği
Bireysel emeklilik hesabınızdaki birikimlerinizin ve yatırdığınız katkı paylarınızın emeklilik yatırım fonları arasındaki dağılım oranlarını veya tutarları, bir yılda azami altı kez değiştirebilirsiniz.
*Emeklilik Planı Değişikliği
Emeklilik planınızı bir yılda azami dört kez değiştirilebilirsiniz. Yeni emeklilik planınıza değişiklik tarihi itibarıyla on gün içerisinde geçiş yapılır ve geçiş yapılan tarih itibariyle on iş günü içinde yeni emeklilik sözleşmeniz size ulaştırılır.
*Hakların Kullanımı
Bireysel emeklilik sözleşmelerinde ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmelerinde, sözleşmeden doğan haklar kural olarak katılımcı tarafından kullanılır. Sistemden ayrılma ve emeklilik hakkı hariç diğer hakların katılımcı ad ve hesabına katkı payı ödeyen kişi tarafından kullanılması kararlaştırılabilir.
*Cayma Hakkı ve Yapılan Yatırımlar
Emeklilik sözleşmesi imzaladığınızda imza tarihinden sonra 2 ay içerisinde sözleşmeden cayma hakkınız vardır. Bu durumda yaptığınız tüm yatırımlar fon toplam gider kesintisi hariç eğer varsa o güne kadarki fon getirileriyle beraber on iş günü içinde iade edilir.
*Katkı Payının Değiştirilmesi ve Yatırıma Ara Verme
        - Emeklilik sözleşmesinde istendiği zaman katkı payı azaltılıp artırılabilir.

        - Emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı yatırılmasına ara verilebilir. Vadesinde yatırılmayan katkı payının yatırılma tarihini takiben üç ay içerisinde ilgili hesaba herhangi bir yatırılma söz konusu değilse, ilgili sözleşmede yatırıma ara verildiği karar verilir. Bu durumda ara verme süreci boyunca katılımcının birikiminden, ara verilen her tam ay için iki TL'yi aşmayacak şekilde ek yönetim gider kesintisi alınabilir.

*Sistemden Ayrılma
        - Katılımcı, emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılması halinde bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden kaynaklanan süreye ilişkin haklarını kaybeder.

        - Şirket ayrılma amacı ile kendisine yapılan başvuru üzerine, sistemden ayrılmanın doğuracağı mali sonuçları içeren ayrılma bilgi ve talep formunu ve hesap bildirim cetvelini katılımcının tanımlı elektronik posta adresine veya faksına, bunlar yoksa posta adresine beş iş günü içinde gönderir. Katılımcının ayrılma talep formunu imzalayarak şirkete göndermesi halinde, bireysel emeklilik hesabındaki birikim ve devlet katkısı hesabındaki varsa hak kazanılan tutarlar, yasal kesintiler yapılarak formun şirkete ulaştığı tarihten itibaren yirmi iş günü içinde katılımcıya ödenir.

        - Katılımcının maluliyet hali nedeniyle sistemden ayrılma talebinde bulunabilmesi için sosyal güvenlik mevzuatına göre maluliyet gelirine hak kazanmış olması gerekir. Katılımcının sosyal güvencesinin bulunmaması halinde, maluliyet halinin resmi sağlık müesseseleri tarafından verilecek bir rapor ile tespit edilmesi gerekir.

        - Katılımcının vefat etmesi halinde birikimleri ve varsa hak kazanılan devlet katkısı ve getirileri, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla –varsa- emeklilik sözleşmesinde belirtilen lehdarlara veya kanunî mirasçılarına ödenir.

 

Buraya kadarki kısım sistemin genel amacı ve işleyişini anlatıyordu. Bizi esas ilgilendiren kısım "Fon Dağılımı ve değişiklikleri"dir.

Şimdi fon seçimini biraz anlatalım. 

Yukarıdaki ilgili maddede bahsettiğim gibi, yatırım fonlarınızı bir yılda en fazla altı kez olmak şartıyla değiştirebilirsiniz. Bu şu demektir. Benim katılım paylarımı şu şu, şu fonlarda değerlendir. 

Şayet sisteme ilk girerken size fon sorulmadı ve siz de bir seçim yapmadıysanız, genelde en garanti olan ancak getirisi az olan fonlar seçilir.

Mutlaka yatırım fonlarınızı kontrol edin. Belki de yanlış bir fon seçtiniz ve zarar ediyorsunuzdur. 

Fon seçerken dikkat etmeniz gereken önemli bir husus ise, Bes fonlarının en kısa 2 ayda bir değiştirilebileceği düşünülürse, orta veya uzun vadeli fonlar seçilmesi gerektiğidir. 

Fon seçerken kişisel tercihlerinizi de ön planda tutabilirsiniz. Örnek, ben faiz geliri istemiyorum diyorsanız, fonlar arasında faiz getirisi olanları çıkarabilirsiniz. Riski seviyorsanız, hisse senedine, ben altını seviyorum diyorsanız altın fonuna, önümüzdeki dönemde kurlar yükselecek diyorsanız para piyasalarına yönelebilirsiniz. Yada bir havuz yapabilirsiniz. 

Her sigorta şirketinin fonları farklıdır, adları farklıdır, bu sebeple, arkadaştan kopya çekmek aynı şirkette değilseniz işe yaramayabilir.

Bazı şirketlerin telefon uygulamalarında, yatırım yönlendiren robotlar da vardır. Adım adım soru cevap seçenekleri ile size doğru fonları gösterir. 

Bu soruların başında 

Ne kadar süre sistemde kalınacağı, yatırım fonları hakkında bilginiz olup olmadığı, risk almak istiyor musunuz, faize geliri tercih ediyor musunuz, panik halinde nasıl davranırsınız, mevcut gelir durumunuz gibi sorular yer alır.. Cevaplarınıza göre robot uygulama sizin için en uygun fonları önerecektir. 

Kayıtlı olduğunuz bireysel emeklilik sisteminin web sayfalarında, fonların geçmiş dönemlerdeki getirilerine ait bilgilere de ulaşabilirsiniz.. 

 

Bireysel emeklilik sistemini diğer faydaları:

Şayet aynı şirketten aldığınız diğer poliçeleriniz varsa, bu poliçelerinizde indirimler uygulanır.. 

Şöyleki, Bes sistemine girerseniz ev poliçenizde, trafik poliçenize yada kaskonuzda indirimler sağlanabilir.

Ücretsiz yatırım danışmanlığı hizmeti olabilir. 

Anlaşmalı sağlık kuruluşlarında indirimler olabilir. 

İhtiyaç halinde ambulans veya sağlık danışmanlığı hizmetleri alabilirsiniz. 

 

 

 

 

[Doğan Arşiray]

yoruma açıkmı? :)

[Eyüp Çetin]

Şirket değişikliği nasıl yapılır? Başvurusu nasıl olacak bilen biri söylerse sevinirim.

[Fatih Sarıkaya]

Benim 2 tane var ikisinide birleştirip taşımak istiyorum.Mümkünmü?

[Çağlar Bayur]

Eyüp Çetin yazdı:

Şirket değişikliği nasıl yapılır? Başvurusu nasıl olacak bilen biri söylerse sevinirim.

seçtiğiniz bes in bankasına gidiyoyorsunuz, taşımak istiyorum diyorsunuz, onlar hallediyor

Fatih Sarıkaya yazdı:

Benim 2 tane var ikisinide birleştirip taşımak istiyorum.Mümkünmü?

%25 avantajını kaybedersiniz

[Mustafa Yanar]

Bes kesinlikle ölü yatırım.Hesap basit aynı parayı Bes e, altına ve dövize yatırın 10 yıl da olsa 5 yıl da olsa kesinlikle diğerlerinden daha az kazandıracaktır. Kesinlikle tavsiye etmem.

Fonları değiştirmek de öyle kolay değil. Resmen tuzak. 

[Mehmet Göktürk]

Eyüp Çetin yazdı:

Şirket değişikliği nasıl yapılır? Başvurusu nasıl olacak bilen biri söylerse sevinirim.

 

Bu konuda yeni planlar var. Bekleyin.

[Mehmet Ozyurek]

Mustafa Yanar yazdı:

Bes kesinlikle ölü yatırım.Hesap basit aynı parayı Bes e, altına ve dövize yatırın 10 yıl da olsa 5 yıl da olsa kesinlikle diğerlerinden daha az kazandıracaktır. Kesinlikle tavsiye etmem.

Fonları değiştirmek de öyle kolay değil. Resmen tuzak. 

 

Buradaki olay şu... 

Kredi kartına talimatı veriyorsunuz.. bitiyor. normalde o birikimi yapmıyoruz. 

Fon değiştirmekte pek tuzak yok. Neden öyle düşündün ?

[Doğan Arşiray]

benim size bir kaçmaz teklifim var. paraları DoğanEmeklilikSistemine yatırın. kaçmaz. overlok makinesi ayağınıza geldi.

[Servet Aydın]

Mehmet Ozyurek yazdı:

 

Buradaki olay şu... 

Kredi kartına talimatı veriyorsunuz.. bitiyor. normalde o birikimi yapmıyoruz. 

Fon değiştirmekte pek tuzak yok. Neden öyle düşündün ?

Senle değiştiğimiz akşam. Artık kendim yönetiyorum. 5 yılda kazandığımı 4 ayda kazandım

[Hasan Karabekiroglu]

Servet Aydın yazdı:

5 yılda kazandığımı 4 ayda kazandım

 

Ben anlamadım bişi..

[Servet Aydın]

Hasan Karabekiroglu yazdı:

 

Ben anlamadım bişi..

fon koçu beceriksiz veya kaster yılık zarar veya sıfır çeken yatırmlar yapmış. Bende hiç anlamam. Emmi dedi bak diye. Baktım ve ipleri elime alıp hepsini altın yaptım. bitti

[Hasan Karabekiroglu]

Fonunuza kimse ellemesin, siz kendiniz yapın diyon yani...  

[Hakan Yavaş]

Mehmet Ozyurek yazdı:

 

Buradaki olay şu... 

Kredi kartına talimatı veriyorsunuz.. bitiyor. normalde o birikimi yapmıyoruz. 

Fon değiştirmekte pek tuzak yok. Neden öyle düşündün ?

Aynen olay bu. Bir zaman yaptırmıştım. Şu an ellibinin üstüne çıkmış. Benim için iyi para.gözüme batmaya başladı:)

[Mehmet Ozyurek]

Hakan Yavaş yazdı:

Aynen olay bu. Bir zaman yaptırmıştım. Şu an ellibinin üstüne çıkmış. Benim için iyi para.gözüme batmaya başladı:)

 

Benim iki hesap 60 bin şu an.. 

birini ödemiyorum.. 

Diğerine devam ediyorum.. ikisi aynı seviyeye gelince ikisine de devam edeceğim.. 

 

Servet Aydın yazdı:

Senle değiştiğimiz akşam. Artık kendim yönetiyorum. 5 yılda kazandığımı 4 ayda kazandım

 

Tam zamanında yaptık o değişimi.. 

 

Servet Aydın yazdı:

hepsini altın yaptım. bitti

 

gümüş olsa da biraz da gümüşe geçsek..

[Ali Cihangiroğlu]

kendi fonunu kendin seç kontrol sende olsun, devlet desteğini geç, 10 yıl sonra besi ezip geçersin... benim paramı ben kullanırım ayrıca, yıllarca bloke ettirmem kaynak ettirmem...

[Oğuzhan Çakır]

Mehmet abi bende de uygulama üzerinden girdiğimde 3 farklı gözüküyor. Hangisi nedir bir türlü anlayamadım. [emoji23]

[Ebrar Tüfek]

Bende bes e katılmak istiyorum, hangi bankayı önerirsiniz ? Şuanda banka olarak sadece yapıkredi kullanıyorum. İlerde herhangi bir durumda paranın yok olma ihtimali varmı ? 

Arabaların sigortaları ve kaskosu Aksigorta ile yapılıyor. Akbank'ın bireysel emeklilik sistemine baktığımda aylık minimum 214 tl yatırılacağını gördüm, bunun daha düşük olanı yokmu. Ben öğrenciyim mesela şu dönem işe girene kadar aylık 100 tl yatırmak isterim ? Minimum tutar nedir ? Hangi fon'a yatırmalıyım ? 

[Çağlar Bayur]

banka aracı, işlem sigorta şirketlerinde

[Mustafa Yanar]

Mehmet Ozyurek yazdı:

 

Buradaki olay şu... 

Kredi kartına talimatı veriyorsunuz.. bitiyor. normalde o birikimi yapmıyoruz. 

Fon değiştirmekte pek tuzak yok. Neden öyle düşündün ?

Mehmet Abi bize bes yaptılar ben de senin gibi düşünüyordum. Sonra vakıf katılımda olan fonumu banka kendince bir fona yatırmış. Ben internet hesabı açtım ve bu fonumu çeşitlendirmek istedim ama ne mümkün. Banka getirisi düşük bir fona yatırmış benim parayı değiştirmiyorlar ben de değiştiremiyorum. Bu nedenle bana göre sadece bir tuzak. Ayrıca bizzat bu bes ile ilgili bşze tavsiyede bulunanlara ilk sorum senin şu kadar paran olsa bu fona yatırır mısın ya da bana kendi fonunu göster kaç yıldır besdesin gibi sorular soruyorum ve hepsinde de haklı çıkıyorum. 

Ebrar Tüfek yazdı:

Bende bes e katılmak istiyorum, hangi bankayı önerirsiniz ? Şuanda banka olarak sadece yapıkredi kullanıyorum. İlerde herhangi bir durumda paranın yok olma ihtimali varmı ? 

Arabaların sigortaları ve kaskosu Aksigorta ile yapılıyor. Akbank'ın bireysel emeklilik sistemine baktığımda aylık minimum 214 tl yatırılacağını gördüm, bunun daha düşük olanı yokmu. Ben öğrenciyim mesela şu dönem işe girene kadar aylık 100 tl yatırmak isterim ? Minimum tutar nedir ? Hangi fon'a yatırmalıyım ? 

Paran değersizleşiyor anlamı kalmıyor. Onun yerine alabileceğin kadar gram altın al her ay 10 yıl sonra dua edersin. 

Belki 10 yıla kalmaz 5 yıl sonra dua edersin

[Ebrar Tüfek]

Mustafa Yanar yazdı:

. 

Paran değersizleşiyor anlamı kalmıyor. Onun yerine alabileceğin kadar gram altın al her ay 10 yıl sonra dua edersin. 

Belki 10 yıla kalmaz 5 yıl sonra dua edersin

 

Yapı kredi bankasından altın fonu ve para piyasası fonu aldım bi denemek için, eğerki yeşil renkli rakamlar hoşuma giderse devam ederim almaya

Altın bana sanki 10 15 yıl sonra en ufak bir değeri olmayan bir taş parçası haline gelecekmiş gibi hissettiriyor. Gram altın birikimim de var tabi. Dövizleri satıp altına yatırdım döviz uçtu altın düştü şu dönemde. Uzun vadeli bakıyorum artık olaylara.

%25 devlet katkısı üzerine fon getirisi de geliyor, neden değersizleşsin ki gayet makul değil mi ? 

Çok bilgim yok bu konularda, öğrenmek için soruyorum.

[Mehmet Ozyurek]

Mustafa Yanar yazdı:

Mehmet Abi bize bes yaptılar ben de senin gibi düşünüyordum. Sonra vakıf katılımda olan fonumu banka kendince bir fona yatırmış. Ben internet hesabı açtım ve bu fonumu çeşitlendirmek istedim ama ne mümkün. Banka getirisi düşük bir fona yatırmış benim parayı değiştirmiyorlar ben de değiştiremiyorum. Bu nedenle bana göre sadece bir tuzak.

 

Yok abim yok, değiştirirsin. 

Özel ve saçma bir sisteme almadılarsa BES'te yılda  defa sorunsuz değiştirirsin.. 

Ben telefondaki uygulamadan dilediğim zaman anında değiştiriyorum. 

[Emrah Altun]

Ben iradeliyim her ay şu kadar altın alıp kenara koyabilirim diyorsanız girmeyin. Ben parayı tutamıyorum. Kredi kartından talimat vereyim bana çaktırmadan çeksin alsın. Az çok bu işlerden anlarım fonumu ben yönetirim diyorsanız girin. 

 

1.5 sene önce bi gaza gelip sisteme girdim. Faizsiz diye tüm birikimi altın fonuna yönlendirdim. Çok şükür altının gazlaması ile %147 kar marjı elde ettik. Bu birikimi yaparken de hissetmedim bile. 

28 Mayıs 2020 tarihinde Emrah Altun tarafından düzenlendi

[Remzi Karaca]

Konuyu okuduktan sonra mobil uygulamaya girdim ve fonlar nasıl değiştiriliyormuş diye bakayım dedim.

Mobilden direk kafama göre değiştirecek yeri bulamadım. Fakat anket vari bir risk getiri analizi vardı.

Denemek istedim ve sorunlara cevap verdim.

 

 

Mevcutta olan dağılım

 

 

 

 

 

 .

.

Sonradan önerilen dağılım

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[O.Yücel Çetin]

Mehmet Ozyurek yazdı:

 

Yok abim yok, değiştirirsin. 

Özel ve saçma bir sisteme almadılarsa BES'te yılda  defa sorunsuz değiştirirsin.. 

Ben telefondaki uygulamadan dilediğim zaman anında değiştiriyorum. 

Şuan altına endekslemek mantıklı mı abi?