Lpg'de Subap Erimesi Ve Karışım Bozukluğuna Kesin Çözüm - Wideband Afr

[Ahmet Nalbantoğlu]

Merhaba arkadaşlar. Insignia forumlarında yazdım burada da yazmak istedim.

A16LET motorlu Insignia sahibiyim. Bu motorlar LPG konusunda sıkıntı yaşamış motorlar. Sebebi de güçlü turbolu olduğundan ayar yapılması zor bir motor olmasndan temel kurgunun ve ayarın bir türlü tutturulamaması. Turbo ile beraber oluşan yüksek basınç ve sıcaklıklarda da bu aracın subaplarının erimesi kaçınılmaz oluyor.

 

Sebep? Çünkü hiçbir LPG montajında open loop kısmın ayarı yapılamıyor. Düzgün bir kalibrasyon ile arıza lambanız yanmaz ve closed loop kısım obd desteği ile de beraber hatasız çalışabilir. Ancak tam gaz? Tam gazda her araç open loop'a düşer ve yakıt düzeltmesi yapmaz. AFR belirli bir değere düşer ve araç böyle çalışır. LPG haritasında ise biz bu kısmı tahmini yapıyoruz. Genelde de fakir kalıyor. Bu sefer sonuç olarak tam gazda yanma odamızda yüksek sıcaklık oluşuyor ve sonuç olarak subaplar eriyor.

 

Aracımı aldığımdan beri bu yüzden LPG ayarlarını tam düzgün şekilde tutturmak için uğraşıyorum. Temel kısmı ve haritanın bir kısmını elimdeki ucuz ve daha fazlasına gerek olmayan ekipmanlarla (Bluetooth ELM327 + Atiker lpg ayar kablosu + 11 yıllık IBM Thinkpad R50e notebook) yola çıkıp izleyerek ayar yapmayı başardım.

 

Aracımı aldığımda üzerinde Atiker GOLD kit vardı. Bu kitimiz OBD destekli closed loop kısımlarda otomatik düzeltme yapan güzel bir kit. Ancak daha başta montaj temel kurgu yanlış yapılmıştı. Enjektör uçlarına 2.2mm uç takılmıştı ve regülatör basıncı 1.1 bar idi. Bu yüzden dolayı enjeksiyon süreleri oldukça artıyor, yüksek devirlerde güç yetiştiremiyordu.

1. Adım : Önce bunu düzelttik. Temel kurguyu 2.8mm uç + 1.35 bar şeklinde ayarladık. Enjeksiyon sürelerimiz oldukça düştü.

2. Adım : Sonrasında güzelce kalibrasyon yapıp aracımızın OBD portundan bağladığımız bir Bluetooth OBD okuyucu ile telefonumuzda Torque programı ile STFT LTFT değerlerini takip ederek bilgisayarımızdan tam gaz olmayan çeyrek gaz gibi stabil gidişlerin haritalarını güzelce ayarladık ve kitimizin OBD desteğini de açarak bu durumlarda kesinlikle karışım ayarlarının benzine muadil çalışmasını sağladık. LTFT değerlerimiz 0.0 (+3/-3) şeklinde sabitlendi.

Geldik en önemli ve olayın kuyruğunun koptuğu 3.KISIM'a.

Araçlarda tam gaz durumunda araç open loop'a girdiği için kesinlikle yakıt düzeltmesi yapmıyor demiştik. Bu sebepten dolayı arıza lambanız yanmayacak, aracınız tam gaz yüklendiğinizde tam basınç oluşturuğunda fakir veya zengin karışımda çalışıyorsa bunu hiçbirşekilde göremeyecke farkında da olmayacaksınız demiştik. Bu sebepten performans düşüklüğü ve uzun vadede subap erimesi yaşayacaktık. Bunu görebilmek için Wideband AFR sensörü ile aracın tam gaz durumunda AFR Oranı'nı görüp LPG haritasında da tam gazda o AFR oranını verecek şekilde haritayı ayarlamamız gerekecekti. Bunu yapacak lpgci de usta da bulamayacağımızdan, bu cihazın da bulunmayışından tam gaz durumunda tamamen benzinle geziyorduk. Bugün aracıma Wideband AFR sensörü ile tam gaz ayarı yapıldı. Artık aracım en agresif kullanımlarda bile gazda, benzinden farksız çalışıyor. Subaplarımın zarar görme gibi bir olasılığı yok.

Wideband AFR sensörüne sahip olan ve ayar yapan Murat Ayçiçek hocam ile irtibata geçtim. Kendisi İstanbulda ikamet ediyor. Hobi için bu işlerle uğraşan, bilgili bir kişi. Bursa'dan İstanbul'a geldim. Kendisi bu akşam itibari ile buluştuk. Aracımın egsozuna sensörü konumlandırıp yola çıktık.

= Egsoza cihazı konumlandırma ve araçtaki ekranı.

= Yola çıkışımız ve kullanım:

Closed loop durumda araç genelde 15.5 ile 14.7 arasında gidip gelir. Buralarda hiçbir sıkıntımız yok. Open loop durumunda AFR değerimi öğrenmek için önce benzinde tam gaz asıldım. Benzinde tam gaz turbo tam basınçta hızlanırken 11.5-12 arası AFR değeri veriyordu aracım. LPG de ise 10.3'lere kadar düştü. Çoğunluğa kıyasla benim aracım tam gazda zengindi. Çünkü fakire düşüp subapların erimesinden korktuğumdan LPG haritasında tam gaz kısmını düşük tutmaya cesaret edemiyordum. Bu yüzden dolayı vuruntu ve performans düşüklüğü yaşıyordum. Murat hocam çoğu aracın yüksek devirde hep fakir çalıştığından bu yüzden subapların yandığından bahsetti. Çünkü bu kısım ayarlanamıyor. Tam basınçta her araç open loop'a giriyor. LPG kalibrasyonu güzel yapılırsa alt kısım düzgün oluyor ancak tam gaz gene kumar oluyor. Zaten LPGciler de hep aynı şeyi söylüyorlar: agresif kullanırsan subapların 30 bin, sakin kullanırsan 60 bin vs vs. Neden? Çünkü sakin kullanan adam open loop kısıma daha az giriyor. Oysaki o kısım da düzgün ayarlansa, benzinin aynısı olsa, bu aracın LPG'de zarar görmesi için hiçbir sebep yok.

Murat Ayçiçek hocam AFR sensörünü izleyerek LPG'de tam gaz durumunu benzine muadil hale getirdi. Haritayı anlık değere göre düzenledi.

Ve sonuç: Araç tam gaz hızlanmada turbo tam devreye girdiğinde benzinden farksız hızlanır hale geldi. Araç tam stabil. Bir türlü LPG'de yakalayamadığım o akıcılığı yakaladım. Aynı zamanda herhangi bir zengin/fakir durumu da olmayacağından aracımızın subapları artık güvende. Benzin takviyesi veya tam gazda benzine geçişe gerek kalmadı.

Kısacası temel kurgusu ve ayarı iyi yapılan bir LPG kitine ek olarak tam gazda Wideband AFR izlenerek ayarı yapılan lpg kiti ile hiçbir araç subap yakmaz, LPG de performans düşüklüğüne uğramaz.

İstanbul'da olan arkadaşlar kendisi ile irtibata geçebilir.

Biraz sıkıntılı bir süreç oldu benim için de, aracı aldığımdan beri 1.5 ay oldu. Bugünden itibaren gönül rahatlığı ile kullanmaya başladım.

Böylelikle LPG muammasına bir nokta da koyulmuş oldu.

 

Sıralı sistem LPG sistemleri için önemli bir bilgi, burada da bulunsun, bilgimiz olsun istedim.

Saygılar.

 

Terimler:

 

- Open loop nedir? Açık döngü anlamına gelir. Aracınızda gaza tam bastığınızda manifold basıncında tam basınç oluştuğunda aracınızın benzin enjektörleri open loop'a girer. Yakıt düzeltmesi yapmaz,

 

- AFR : Air-Fuel-Ratio yani hava yakıt oranıdır.

 

- Narrowband AFR: Araçlarımızda bulunan dar bir aralığı ölçebilen (genelde 13.5 - 16) AFR sensörleridir.

 

-Wideband AFR: Daha geniş aralıkları ölçebilen (8 - 30) AFR sensördür.

[Taner Kültüroğlu]

ne diyeyim sizi ayakta alkışlamak lazım

çok sabırlı ve yeteklisiniz.

[İlker Yüksel]

  Ahmet Nalbantoğlu yazdı:

 

 

 

Hocam Bir üniversitenin makalesinde okumuştum. LPg ile Benzinin yanma sıcaklıkları anlamında kayda değer bir değişiklik yok ancak benzinin subabplar üzerinde oluşturduğu film katmanı subapların yüksek ısıya maruz kalmasını engelliyor ancak LPG de bu durum olmadığı için subabların zarar görmesi kaçınılmaz diyordu. Ancak sizin işlemlerinizde gayet başarılı olmuş tebrik ederim.

[Erdal Delebe]

Elinize sağlık Ahmet bey, lpg dönüşümünde taşın altına elinizi sokup işin "kıl" tarafını çözüme kavuşturmuşsunuz. Güvenli sürüşler

[Servet Aydın]

2. oksijen sensörünü lpg ecusuna bağlayıp kalibrasyon ile bu tip sorunların üstesinden geliniyor normalde. Denediniz mi daha önce?

[Misafir]

LPG ile benzinin yanma oranı aynı mı? Ayrıca opellerin magnezyum olan subablari çelik çakılıyor yüksek devirde LPG ile ilerlemek daha fazla zarar vermeyecek mi yani ?

[Ahmet Nalbantoğlu]

  Servet Aydın yazdı:

2. oksijen sensörünü lpg ecusuna bağlayıp kalibrasyon ile bu tip sorunların üstesinden geliniyor normalde. Denediniz mi daha önce?

O sensörler narrowband değil mi? Tam gazdaki zengin afr'yi nasıl okuyacak Servet hocam.

[Mahmut Şahin]

Bu konudaki teknik tartışmalar beni şimdilik aşar. ancak okumak gayet zevkli oldu. 

[Talip Eren]

Güzel çalışma olmuş. Open loop için ayrı wideband olmadan da orjinal oksijen sensöründen bilgi alabilirsiniz. Open loop da ecu sensörü dikkate almaz ama sensör o anki durumu göstermeye devam eder,torque ile izleyebilirsiniz. Ben öyle yapıyorum. Torque yokken voltmetre ile izliyordum.

  Ahmet Nalbantoğlu yazdı:

O sensörler narrowband değil mi? Tam gazdaki zengin afr'yi nasıl okuyacak Servet hocam.

Lpg yazılımlarında (veya arayüzlerinde) oksijen sensörü için 0-1 v ve 0-5 v seçeneği vardır,0-1 volt derseniz narrowband okur.

[Servet Aydın]

  Ahmet Nalbantoğlu yazdı:

O sensörler narrowband değil mi? Tam gazdaki zengin afr'yi nasıl okuyacak Servet hocam.

Liberty ve Honda okuyor. Aşırı besleme olduğu için sensör farklımı diye soracağım ama hiç incelemedim. Sektör içinde arkadaşlar caterpillar lpg li forklift sensörü takıp kullanıyor. Sensör direk lpg uyumlu olduğu için sanırım işin en temizi. Sıkıntı sensörün epey pahalı olması ve eğer benzin ile kullanılacak ise hata vermesi

  Talip Eren yazdı:

Güzel çalışma olmuş. Open loop için ayrı wideband olmadan da orjinal oksijen sensöründen bilgi alabilirsiniz. Open loop da ecu sensörü dikkate almaz ama sensör o anki durumu göstermeye devam eder,torque ile izleyebilirsiniz. Ben öyle yapıyorum. Torque yokken voltmetre ile izliyordum.

Lpg yazılımlarında (veya arayüzlerinde) oksijen sensörü için 0-1 v ve 0-5 v seçeneği vardır,0-1 volt derseniz narrowband okur.

Honda yine aykırı çalışıp 0-1 volt çalışıyor. Lpg ile senkron ayarı yaparken iyi yormuştu beni.

[Çağlar Bayur]

yol yaptıkça LTFT devamlı değişecek? bu yapılan ayarı geçersiz kılmaaycak mı?

[Ertan Alptekin]

Ahmet öncelikle elinize sağlık. lpg haritasinda yol koşullarına (tork artışı azalisi), ortam koşullarına vs. nasıl haritaları yapılıyor?

[Ahmet Nalbantoğlu]

  Çağlar Bayur yazdı:

yol yaptıkça LTFT devamlı değişecek? bu yapılan ayarı geçersiz kılmaaycak mı?

OBD bağlantısı üstünden oto düzeltme aktif, closed loop kısmı yani düşük ms kısımları lpg ecusu arac ecusundan sürekli okuyarak kendi dengede tutacak. Open loop kısımda zaten yakıt düzeltmesi benzinde de yok. Orası öyle kalacak.

[Hüseyin Akgün]

Güzel çalışma olmuş emeklerinize sağlık.