Araçlarda Nm / Rpm Tam Olarak Neyi Ifade Ediyor

[Volkan Ceneviz]

Kıyasladığım iki araç var birisi 163 hp 400 Nm / 1.400 rpm. Değerlere sahip diğeri ise 136 hp 314 Nm / 2.000 rpm Burada ki değerlerden anlamamız gereken nedir yani 1,400 rpm ye kadar 400 tork üretildiğimi yoksa 1400 den başlayan 400 nm tork gücümü 

Şimdi bu iki araç arasında ki fark tam olarak ne. Anladığım kadarı ile 163 hp haliyle güçlü lakin hızlanmalarda devamlılık olarak hangisi seri süratli hangisi hız konusunda ileride olur hıza çabuk ulaşır.

[Sani Gerşon]

İlk belirttiğiniz araç 1400rpm (devirde) 400nm ye ulaşıp maksimum 163hp üretiyor. Ancak bunu hangi devirde ürettiğini yazmamışsınız.

İkinci araçsa 2000devirde 314nm tork üretip yine belirsiz bir devirde 136hp'ye ulaşıyor.

 

Misal, benim Dacia Duster aracım 1750rpm'de, 240nm tork üretirken 4000rpm'de 110hp üretiyor. 1750- 2750 devir arası ise 240nm torku koruyabiliyor.

[Ferit Erken]

Bir başka forumda arkadaşımız uzun uzun anlatmış. Can alıcı noktası aşağıdaki gibidir.

TORK VE RPM İLİŞKİSİ

Tork ve RPM bir madalyonun 2 yüzü gibidirler. Biri olmadan diğeri anlamsızdır. RPM olmadan tork hiç bir işe yaramayan bir rakamdan ibarettir. Tork ve RPM aynı büyüklüğün farklı yansımalarından başka şey değildirler. Tork ve RPM transmisyon aracılığı ile birbiriyle değiştirilebilir yani istediğimiz miktarda torku RPM’e veya tersine çevirebiliriz. Bunu bize transmisyon sağlar. Örneğin yarıçapı 1 metre olan bir makara düşünün, bu makaraya 6280 metre halat sarılı. Makaramız 100 kgm gücünde ve dakikada 1000 RPM devre sahip bir motor tarafından döndürülüyor olsun. Makarayı 6280 m yukarıya çıkaralım ve ucuna 100 kg’lık bir ağırlık bağlayalım. Motorumuz 100 kgm torka ve 1000 RPM’e sahip olduğu için bu 100 kg’lık ağırlığı 1 dakikada 6280 metre yukarıya çıkaracaktır. Motorumuzun beygir gücü (100 x 1000 /728) 137 HP’dir. Evet 100 kgm torka ve 1000 RPM’e sahip bir motorla 100 kg’lık ağırlığı 1 dakikada 6280 m yukarıya çıkardık ama bu kadar beklemek istemiyoruz, şu işi ½ dakikada halledelim diyoruz. Bu durumda yine 100 kgm torka ama 2000 RPM devre sahip bir motor monte ediyoruz makaramıza. Şimdi yine 100 kg’lık bir ağırlığı 6280 m yukarıya çıkarıyoruz ama sadece yarım dakikada. Tork değişmedi, RPM iki katına çıktı, süremiz yarıya indi. Bu motorun beygir gücü de 100 x 2000 / 728 = 274 HP. Yani ilk motorun iki katı. Tork değişmediği halde beygir gücünü iki katına çıkardığımızda alınan süreyi yarıya indiriyoruz, buraya DİKKAT (!). Peki makaraya 50 kgm torka ve 4000 RPM devre sahip bir motor bağlarsak ne olur? Ağırlık 100 kg > 50 kgm tork olduğu için motorumuz bu ağırlığı kaldıramayacaktır. Elimizde ne var? Bize yetmeyen 50 kgm tork ve ihtiyacımızın 2 katı RPM var. İhtiyaç fazlası bu RPM’i ihtiyacımız olan torka çeviremez miyiz? Evet, bunu makara ile motor mili arasına hızı yarıya düşüren (2:1) bir çevre uzunluğuna sahip bir dişli seti ile yapabiliriz. Bu durumda RPM 2000’e düşer, tork 100 kgm’ye çıkar beygir gücü değişmez ( 50 x 4000 /728 = 274 HP). Gördüğünüz gibi beygir güçleri aynı, tork ve RPM’leri farklı 2 motordan 50 kgm torka sahip olanı ağırlığı doğrudan kaldıramadı ama araya 2:1 oranlı bir transmisyon koyduğumuzda 2 motor yalnızca beygirgücü açısından değil her açıdan eşitlendi. İşte transmisyon, torka ihtiyacımız olduğunda fazla RPM’i torka, RPM’e ihtiyacımız olduğunda da fazla torku RPM’e çevirir. Tork ve RPM birbirine dönüşebilen fiziksel büyüklüklerdir. Madalyonumuz beygir gücüdür, bu madalyonun bir yüzü tork, diğer yüzü RPM’dir. Bu nedenle, 8000 RPM’de 50 NM tork üreten bir motorla 2000 RPM’de 200 NM tork üreten bir motoru 4:1’lik basit bir transmisyon kolayca eşitler. Daha fazla RPM’e neden ihtiyaç duyarsınız? Daha hızlı gitmek için; Daha fazla torka neden ihtiyaç duyarsınız? Daha fazla yük taşımak/çekmek için... Transmisyon size ne istiyorsanız onu verir: Daha fazla RPM veya daha fazla tork.

[Serhan Gürbüzol]

  Ferit Erken yazdı:

Bir başka forumda arkadaşımız uzun uzun anlatmış. Can alıcı noktası aşağıdaki gibidir.

TORK VE RPM İLİŞKİSİ

 

 

   

[Volkan Ceneviz]

  Sani Gerşon yazdı:

İlk belirttiğiniz araç 1400rpm (devirde) 400nm ye ulaşıp maksimum 163hp üretiyor. Ancak bunu hangi devirde ürettiğini yazmamışsınız.

İkinci araçsa 2000devirde 314nm tork üretip yine belirsiz bir devirde 136hp'ye ulaşıyor.

 

Misal, benim Dacia Duster aracım 1750rpm'de, 240nm tork üretirken 4000rpm'de 110hp üretiyor. 1750- 2750 devir arası ise 240nm torku koruyabiliyor.

 

163 hp (120 kw) / 3.600 rpm

 

136 hp (100 kw) / 4.000 rpm

  Ferit Erken yazdı:

Bir başka forumda arkadaşımız uzun uzun anlatmış. Can alıcı noktası aşağıdaki gibidir.

TORK VE RPM İLİŞKİSİ

Tork ve RPM bir madalyonun 2 yüzü gibidirler. Biri olmadan diğeri anlamsızdır. RPM olmadan tork hiç bir işe yaramayan bir rakamdan ibarettir. Tork ve RPM aynı büyüklüğün farklı yansımalarından başka şey değildirler. Tork ve RPM transmisyon aracılığı ile birbiriyle değiştirilebilir yani istediğimiz miktarda torku RPM’e veya tersine çevirebiliriz. Bunu bize transmisyon sağlar. Örneğin yarıçapı 1 metre olan bir makara düşünün, bu makaraya 6280 metre halat sarılı. Makaramız 100 kgm gücünde ve dakikada 1000 RPM devre sahip bir motor tarafından döndürülüyor olsun. Makarayı 6280 m yukarıya çıkaralım ve ucuna 100 kg’lık bir ağırlık bağlayalım. Motorumuz 100 kgm torka ve 1000 RPM’e sahip olduğu için bu 100 kg’lık ağırlığı 1 dakikada 6280 metre yukarıya çıkaracaktır. Motorumuzun beygir gücü (100 x 1000 /728) 137 HP’dir. Evet 100 kgm torka ve 1000 RPM’e sahip bir motorla 100 kg’lık ağırlığı 1 dakikada 6280 m yukarıya çıkardık ama bu kadar beklemek istemiyoruz, şu işi ½ dakikada halledelim diyoruz. Bu durumda yine 100 kgm torka ama 2000 RPM devre sahip bir motor monte ediyoruz makaramıza. Şimdi yine 100 kg’lık bir ağırlığı 6280 m yukarıya çıkarıyoruz ama sadece yarım dakikada. Tork değişmedi, RPM iki katına çıktı, süremiz yarıya indi. Bu motorun beygir gücü de 100 x 2000 / 728 = 274 HP. Yani ilk motorun iki katı. Tork değişmediği halde beygir gücünü iki katına çıkardığımızda alınan süreyi yarıya indiriyoruz, buraya DİKKAT (!). Peki makaraya 50 kgm torka ve 4000 RPM devre sahip bir motor bağlarsak ne olur? Ağırlık 100 kg > 50 kgm tork olduğu için motorumuz bu ağırlığı kaldıramayacaktır. Elimizde ne var? Bize yetmeyen 50 kgm tork ve ihtiyacımızın 2 katı RPM var. İhtiyaç fazlası bu RPM’i ihtiyacımız olan torka çeviremez miyiz? Evet, bunu makara ile motor mili arasına hızı yarıya düşüren (2:1) bir çevre uzunluğuna sahip bir dişli seti ile yapabiliriz. Bu durumda RPM 2000’e düşer, tork 100 kgm’ye çıkar beygir gücü değişmez ( 50 x 4000 /728 = 274 HP). Gördüğünüz gibi beygir güçleri aynı, tork ve RPM’leri farklı 2 motordan 50 kgm torka sahip olanı ağırlığı doğrudan kaldıramadı ama araya 2:1 oranlı bir transmisyon koyduğumuzda 2 motor yalnızca beygirgücü açısından değil her açıdan eşitlendi. İşte transmisyon, torka ihtiyacımız olduğunda fazla RPM’i torka, RPM’e ihtiyacımız olduğunda da fazla torku RPM’e çevirir. Tork ve RPM birbirine dönüşebilen fiziksel büyüklüklerdir. Madalyonumuz beygir gücüdür, bu madalyonun bir yüzü tork, diğer yüzü RPM’dir. Bu nedenle, 8000 RPM’de 50 NM tork üreten bir motorla 2000 RPM’de 200 NM tork üreten bir motoru 4:1’lik basit bir transmisyon kolayca eşitler. Daha fazla RPM’e neden ihtiyaç duyarsınız? Daha hızlı gitmek için; Daha fazla torka neden ihtiyaç duyarsınız? Daha fazla yük taşımak/çekmek için... Transmisyon size ne istiyorsanız onu verir: Daha fazla RPM veya daha fazla tork.

Aslında öğrenmek istediğim bu değil. Bu güç tork ilişkisi ne ifade ediyor yani hangi devire kadar tork üretiyor bahsi geçen araçlar 

misal 163 hp 400 Nm 400 nm / 1,400 rpm  derken 1400 e kadar mı 400 nm üretiyor yoksa 1,400 den mi başlıyor üretmeye ya da bahsettiğim iki motor gücüne sahip araçlar kalkış tan hızlanmaya belirli sürate ya da yolda giderken sürat ve ataklık olarak hangisi iyi. devri uzun sürede üreten mi yoksa kısa sürede daha çok tork üreten mi 

[H.Cenk Bayrakçı]

RPM denilen dakikadaki devir sayısı...Revolutions per minute. Bildiğimiz d/d yani. Güçle tork başka şeyler. Ama şöyle söyleyeyim. Beygiri yüksek olan daima iyidir....

[Fikret Özsoy]

Sanırım sizin istediğiniz aracın hangi devir aralığında max torka ulaştığı. Bunu aracın el kitabından da bakabilirsiniz. Örneğin C-Max tdci için max tork 270 nm dir. Bu torka 1750 - 2500 devir/dk aralığında ulaşır gibi.

[Ferit Erken]

  volkan ceneviz yazdı:

163 hp (120 kw) / 3.600 rpm

136 hp (100 kw) / 4.000 rpm

Aslında öğrenmek istediğim bu değil. Bu güç tork ilişkisi ne ifade ediyor yani hangi devire kadar tork üretiyor bahsi geçen araçlar

misal 163 hp 400 Nm 400 nm / 1,400 rpm derken 1400 e kadar mı 400 nm üretiyor yoksa 1,400 den mi başlıyor üretmeye ya da bahsettiğim iki motor gücüne sahip araçlar kalkış tan hızlanmaya belirli sürate ya da yolda giderken sürat ve ataklık olarak hangisi iyi. devri uzun sürede üreten mi yoksa kısa sürede daha çok tork üreten mi

Bahsettiginiz yorumu yapabilmek icin iki aracin marka ve modeline gore tork egrisi grafigini incelemek gerekir. Maximum torka belirli devirde ulasilir. Bu devri gectikten sonra tork dusmeye baslar. Orneğin benim ford focus 1.6tdci aracimin max.torkuna 1750-2000d/dk. 240Nm torkuna ulasıyoruz. Bu devirden sonra tork eğrisi düşüş gösteriyor. Şöyle bir yorum yapayım dizel araçlar düşük devirde, benzinli araçlar yüksek devirde max.torka ulaşır. Buradan dizeller daha torklu gorunsede ilk kalkisda daha torklu fakat hizlandikca devirden dolayi avantaji benzinliye birakir. Benzinli araclar 2500-3000d/dk araliginda yuksek torklari elde ettigi icin yuksek hizda avantaji yakalar...

[Volkan Ceneviz]

  Ferit Erken yazdı:

Bahsettiginiz yorumu yapabilmek icin iki aracin marka ve modeline gore tork egrisi grafigini incelemek gerekir. Maximum torka belirli devirde ulasilir. Bu devri gectikten sonra tork dusmeye baslar. Orneğin benim ford focus 1.6tdci aracimin max.torkuna 1750-2000d/dk. 240Nm torkuna ulasıyoruz. Bu devirden sonra tork eğrisi düşüş gösteriyor. Şöyle bir yorum yapayım dizel araçlar düşük devirde, benzinli araçlar yüksek devirde max.torka ulaşır. Buradan dizeller daha torklu gorunsede ilk kalkisda daha torklu fakat hizlandikca devirden dolayi avantaji benzinliye birakir. Benzinli araclar 2500-3000d/dk araliginda yuksek torklari elde ettigi icin yuksek hizda avantaji yakalar...

Şöyle söyliyim 163 hp 400 Nm / 1.400 şimdi bu değerdeki araç 1,400 denilen rakam yani 1,400 devir oluyor bu devirde 400 nm tork üretiyorsan 1400 den sonra bu torku kaybediyor öyle değil mi yani en yüksek torku 1,400 de veriyor tüm gücü 1,400 e kadar. buna rağmen 

136 hp lik motor 314 nm torku 2000 e kadar veriyor. yani 2000 devire kadar ki torku sabit tutan motor var kalkışta hızlanma da hangisi daha iyi gider bu rakamlara değerlere göre merak ettiğim bu. 

[Ferit Erken]

Birinci araba sanırım

Volvo - S60 II - 2.0 D3 (163 Hp) Hızlanma 0-100km 9.2sn

İkincisi Citroen C5 I Break 2.2 HDi (136 Hp)

Hızlanma 0-100km 12.5sn

Tahminlerim doğrumudur.

[Misafir]

Dizel arac icin maksimum torku verdigi devir genelde gostergenin 90 derecede karsiligina gelen devirdir. 3000-3500 devirden sonra tork dususe gecer aracin hizi yavaslar. Sizin ogrenmek istediginiz konu torkun basladigi devirdir. Genelde turbonun tam guce devrede oldugu devirlerdir 1750-1900 devir araliklari araclara gore. Benzinlide maksimum tork devir gostergesinin kirmizi bolumleri civaridir. Devirli kullanilirsa benzinli arac guclu izlenimi verir ama ayni zamanda devir arttikca maksimum beygir gucune de ulasilir. Benzinli araclarda maksimum beygir gucu 5.500 devir civari olur. Sonrasindaki devirlerde hizlanma duser. Eger vitesleri maksimum tork ve beygir gucu yani 5.500devir civarinda degisen bir benzinli yolu kimseye birakmaz ama karsiliginda yaktigi benzini de dusunmemek gerekir. Dizel de ise benzinlideki zevk anlari daha devir saatinin basinda alindigindan 140km hiza kadar (2.0 motor altinda) dusuk devirlerde benzinli keyfi alinir. Sonrasina cikmak istediginizde benzinli bir rakip zorluyorsa solugun yavas yavas kesildigini anlarsiniz. Yanliz basiniza iseniz 170'e kadar tatmin edici oldugunu dusunursunuz. Ancak son vites 4.000 devir sonrasi beygirleri baska araca borc mu verdim diye dusunmeye baslarsiniz.

Saygilarimla.

[Evren Erakçora]

Problem, içten yanmalı motorların bütün devirlerde sabit bir dönme kuvveti( momenti- torku) verememesinden kaynaklanmakta.  İdeal olan düşük devirde yüksek moment. Elektrik motorları sabit tork verdiğinden şanzıman ihtiyacı doğmaz. 

[Mehmet Göktürk]

HP = tork x devir x K

 

 

 

HP = Torque x RPM ÷ 5252

 

 

yani K = 1/5252

 

 

buradaki değerleri max olarak algılamayın, belli bir devirdeki tork ve o devirdeki HP ilişkisidir.

20 Eylül 2016 tarihinde Mehmet Göktürk tarafından düzenlendi

[Servet Aydın]

Tek bilinmesi gereken, aracın ağırlığını motorun kw gücüne bölün. Hangisi kg başına yüksek kw verir ise o aracı alın kullanın. Az yakıt yüksek performans verir

  Evren Erakçora yazdı:

Problem, içten yanmalı motorların bütün devirlerde sabit bir dönme kuvveti( momenti- torku) verememesinden kaynaklanmakta. İdeal olan düşük devirde yüksek moment. Elektrik motorları sabit tork verdiğinden şanzıman ihtiyacı doğmaz.

Aslında problem yakıtın yanma hızı ile piston hızının uyumsuzluğu. Motorin yavaş yandığı için dizelde fazla devire ihtiyaç olmuyor. Piston sıkışıp boşalana kadar yakıt yanmakta geç kalıyor. Aynı durum benzin içinde geçerli tabi 20 Eylül 2016 tarihinde Servet Aydın tarafından düzenlendi

[Volkan Ceneviz]

Bir türlü ifade edemedim. Isuzu dmax araç 163 hp 400 Nm / 1.400 şimdi bu değer neyi ifade diyor yani 1,400/ 400nm derken ne denmek isteniyor. 

[Onur Çelebi]

  volkan ceneviz yazdı:

Bir türlü ifade edemedim. Isuzu dmax araç 163 hp 400 Nm / 1.400 şimdi bu değer neyi ifade diyor yani 1,400/ 400nm derken ne denmek isteniyor. 

Herkes en detaylı şekliyle anlatmış aslında   Sorununuzun cevabı sizinde söylediğiniz gibi max. 400nm torku tam 1,400 devirde veriyor. Bu devirden önce ve sonraki devirlerde tork daha düşük olur. Örneğin; (rakamlar tamamen afaki) 1300 devirde 350nm, 1500 devirde 360nm tork gibi bunlar tamamen örnek değerler konu anlaşılsın diye.

Bazı araçlarda da 400nm / 1750-2250 gibi rakamlar yazar. Bu araçlar ise max. torku olan 400nm yi 1750 devir ile 2250 devir arasında verir anlamına gelir. Yani bu devir bandının altında ve üstünde daha az tork verir.

[Evren Erakçora]

  volkan ceneviz yazdı:

Bir türlü ifade edemedim. Isuzu dmax araç 163 hp 400 Nm / 1.400 şimdi bu değer neyi ifade diyor yani 1,400/ 400nm derken ne denmek isteniyor. 

motor 1400 devirde çalışırken(tam gazda) en yüksek döndürme kuvveti olan 400NM tork üretiyor. 400 NM yaklaşık 1 metrelik kola 40KG yük asılması ile oluşan döndürme kuvveti. 

[Oğuz Varhan]

Düşük devirde(rpm) başlayan nm tork kalkışda ekonomi için yüksek yani daha çok nm yokuşta sollamak için ya da kalkışta geçmek için orta devirde hp ekonomi için yüksek yani daha çok hp hız için diye biliyorum yanlışım varsa düzeltin

SM-G925F cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

  Oğuz Varhan yazdı:

Düşük devirde(rpm) başlayan nm tork kalkışda ekonomi için yüksek yani daha çok nm yokuşta sollamak için ya da kalkışta geçmek için orta devirde hp ekonomi için yüksek yani daha çok hp hız için diye biliyorum yanlışım varsa düzeltin

SM-G925F cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

Örneğin bugatti veyron 16.4lt 1000 beygir traktör motoru 5lt 200 beygir bugatti 400 km/h hız yapıyor traktör 40km/h

Ama traktör dağları çekiyor bugatti kendini

Tani bunun vitesle de alakası vardır da asıl olay nm & hp

SM-G925F cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

21 Eylül 2016 tarihinde Oğuz Varhan tarafından düzenlendi

[Volkan Ceneviz]

  Onur Çelebi yazdı:

Herkes en detaylı şekliyle anlatmış aslında   Sorununuzun cevabı sizinde söylediğiniz gibi max. 400nm torku tam 1,400 devirde veriyor. Bu devirden önce ve sonraki devirlerde tork daha düşük olur. Örneğin; (rakamlar tamamen afaki) 1300 devirde 350nm, 1500 devirde 360nm tork gibi bunlar tamamen örnek değerler konu anlaşılsın diye.

Bazı araçlarda da 400nm / 1750-2250 gibi rakamlar yazar. Bu araçlar ise max. torku olan 400nm yi 1750 devir ile 2250 devir arasında verir anlamına gelir. Yani bu devir bandının altında ve üstünde daha az tork verir.

Yani 1,400 rpm dediğin bu devirde tam 400 torka ulaştığı sonrasında düşüşe geçtiğidir bu doğrumu 

Eğer doğru ise diğer araç 314 nm torku 2000 devirde veriyor hangisi kalkışta avantajlı haliyle 163 hp olan mı

[Cem Işık]

Beygir araba sattırır, tork yarış kazandırır diye bir özdeyiş vardı..

[Hüseyin Sönmez]

bu kadar detaylı bilgiyi başka bir otomobil forumunda bulabilir miyiz? 

[Onur Çelebi]

  volkan ceneviz yazdı:

Yani 1,400 rpm dediğin bu devirde tam 400 torka ulaştığı sonrasında düşüşe geçtiğidir bu doğrumu 

Eğer doğru ise diğer araç 314 nm torku 2000 devirde veriyor hangisi kalkışta avantajlı haliyle 163 hp olan mı

Aynen öyle 163 hp olanın

1- Max torku 400

2-163hp

3-Max torku daha erken yani 1400rpm de

olduğu için kalkışta ve son hızda 'teoride" olarak daha iyi olması gerekir.

Fakat sadece bu etkenler yeterli değildir. Araç ağırlıkları, lastikler, sürücü etkisi gibi ve aklıma gelmeyen daha bir sürü etken kalkışta ve son hızda önemli rol oynar.

[Çağlar Bayur]

  volkan ceneviz yazdı:

Kıyasladığım iki araç var birisi 163 hp 400 Nm / 1.400 rpm. Değerlere sahip diğeri ise 136 hp 314 Nm / 2.000 rpm Burada ki değerlerden anlamamız gereken nedir yani 1,400 rpm ye kadar 400 tork üretildiğimi yoksa 1400 den başlayan 400 nm tork gücümü 

Şimdi bu iki araç arasında ki fark tam olarak ne. Anladığım kadarı ile 163 hp haliyle güçlü lakin hızlanmalarda devamlılık olarak hangisi seri süratli hangisi hız konusunda ileride olur hıza çabuk ulaşır.

devir ve tork sayısına bakınca bunlar ağır yük için tasarlanmış kamyonet motoru olmalı. kamyonet olunca ağırlıkları da bir hayli fazla olmalı, ayrıca diferansiyel oranları değşik olmalı

 

bu 2 sayı ile kalkışta üstün son hızda üstün gibi sonuca ulaşılamaz. zaten ulaşılsa da kamyoınette tam yüklü iken yoldaki davranışı formülü daha önemli olduğundan düğer sonuçlar önemsiz hale gelir.