Aramızda Pilot, Havacı, Sanal Pilot Varmı ?

[Gökhan Tongay]

sıra geldi alet uçuşuna 

 

yavaş yavaş başlayalım artık

 

 

1.2.6 DÖNÜŞLER

Düz uçuş muhafaza edilirken belirlenen başlarda çıkış yapılacak şekilde dönüş eğitimi yapılır.

Yatışa başlama ve çıkışların standart (saniyede 3 derece) yapılması gerekir. Dönüşler hem sabit

yatış açısı ( 20 , 25 v eya 30 d erece ) hem de standart dönüş oranı i le ( saniyede 3 derece ) ,

dönüş koordinatörü kullanılarak yapılır. Dönüş esnasında bir miktar kaldırma kuvveti azalması

olduğundan varyometrede alçalış-tırmanış olmayacak kadar burun yukarı kaldırılır ve geriye

(burun yukarı) trim yapılır. Dönüşlerden çıkışlarda ise arzu edilen başa, yapılan yatışın üçte

biri derece kala çıkış kumandası verilir.

Standart yatış için dönüş koordinatörü kullanılmayacaksa yatış miktarı :

(TAS/10) + 7 formülüyle bulunur.

Örneğin 100 knot ile uçarken (100/10)+7= 17 derece yatış kullanılır.

 

 

1.2.13.1 KESKİN DÖNÜŞ

45-60 derece yatış, sürat (120kt), irtifa muhafaza edilerek ve belirlenen başta çıkılacak şekilde

yapılacaktır.Yatış 30 dereceyi geçince çekiş oranı artırılarak suni ufukta maket uçağın ufukhattı

altına düşmesi önlenirken sürati muhafaza edecek kadar da takat artırılır. Çıkışta yatışın üçte biri

derece kala çıkış kumandası verilirken geriye çekiş durdurularak uçağın irtifa alması önlenir.

Dönüş tamamlanınca açılan takat geriye kesilerek sürat muhafaza edilir.

 

 

1.2.13.2 ZAMANLI DÖNÜŞLER

Uçak standart dönüşte 1 sn.de 3 deg (360 deg 2 min) baş değişikliği yapar. Standart dönüş

oranı dönüş koordinatöründeki L veya R indeksi ile suni ufuktaki yatış indeksi kullanılarak

yapılır.

1.2.13.3 MANYETİK PUSULA İLE DÖNÜŞLER

Sadece manyetik pusula kullanılarak yapılır. Pusulanın batma hatası nedeniyle kuzeye yapılan

dönüşlerde uçulan enlem derecesi kadar kala dönüşten çıkılır; aynı şekilde güneye yapılan

dönüşlerde ise uçulan enlem derecesi kadar geçe dönüşten çıkılır ve pusulanın salınımlarının

bitmesi beklenir. Uçulan baş ancak düz uçuşta değerlendirilir. Küçük baş değişiklikleri ise

zamanlı olarak yapılarak düzeltilir. Doğu ve batı istikametine yapılan dönüşlerde ise pusula yatış

esnasında doğru değer gösterir. Hatırlamak için (KK : kuzeye kala ; GG: güneye geçe)

kısaltması kullanılır

 

 

1.2.15 RADIO NAVIGATION

Bu görevlerde öğrencinin,

• Jeppesen haritalarında belirtilen VOR ve ADF istasyonlarını tanıması,

• İstasyon frekansının seyrüsefer cihazına (VOR/ADF) bağlanması,

• Tanıtma mors kodunu dinleyerek haritadaki bilgi ile karşılaştırması,

• Bir istasyona homing ya da yol takip ederek gidebilmesi,

• Bir istasyondan ön ve arkadan yol takibi yapabilmesi,

• Sadece CDI ile pozisyon belirleme ve yol önlemeleri yapabilmesi, amaçlanmıştır.

Jeppesen haritalarında VOR istasyonları aşağıdaki gibi gösterilirler:

 

 

VOR frekansı aşağıdaki NAV panelinin STBY penceresine bağlanır ve daha sonra sağ-sol ok

gösteren tuş ile aktif pencereye aktarılır.

 

 

 

1.4.1.16 HOMING

CDI “TO” gösterecek şekilde ortalanır ve tepe indeksinde görülen başa HI (heading İndicator)

kullanılarak dönülür ve yol boyunca CDI ortada tutularak istasyona gidilir.

ADF ile aynı işlemi yapmak için ADF ibresi hep 12 istikametimizde olacak şekilde dönüşlerle

muhafaza edilir. VOR ibresi de aynı şekilde 12 istikametinde tutularak

istasyona gidilir.

1.4.1.17 YOL TAKİBİ

CDI “TO” gösterecek şekilde ortalanır ve tepe indeksinde görülen başa HI (heading İndicator)

kullanılarak dönülür ve yol boyunca CDI ortada kalacak şekilde rüzgar düzeltmesi verilir.

Rüzgarın geldiği yöne doğru rüzgar hızı ve uçağın hızına göre DA (Drift Angle) kadar baş

değişikliği yapılır.DA (drift angle) şu şekilde hesabedilir :

DA = Rüzgar yan bileşeni (knot) / dakikada gidilen NM

 

 

1.4.1.18 ÖNDEN YOL ÖNLEME

• İstasyon frekansı bağlanır (tune)

• Tanıtması kontrol edilir (Identify)

• CDI “TO” olacak şekilde ortalanır (dial)

• Önlenecek baş ile CDI tepe indeksi arasındaki fark tespit edilir

• Önlenecek baş→tepe indeksi tarfına→30 derece (10 NM içinde hata miktarı kadar

max.30) baş bulunur ve HI kullanılarak bu başa dönülür.

• Önlenecek course tepe indeksine bağlanır.

• Yol CDI göstergesinde ortaya gelirken önlenecek başa HI ile dönülür.

• DA hesabedilerek, yol önlemesi yapılır.

• CDI ortaya gelirken önlenecek başa dönülür.

 

 

 

 

1.4.1.19 ARKADAN YOL ÖNLEME

• İstasyon frekansı bağlanır (tune)

• Tanıtması kontrol edilir (Identify)

• CDI “FROM” olacak şekilde ortalanır (dial)

• Önlenecek baş ile CDI tepe indeksi arasındaki fark tespit edilir

• Tepe indeksi-→önlenecek baş tarafına-→45 derece (10 NM içinde hata miktarı

kadar max.45) baş bulunur ve HI kullanılarak bu başa dönülür.

• Önlenecek course tepe indeksine bağlanır.

• Yol CDI göstergesinde ortaya gelirken önlenecek başa HI ile dönülür.

• DA hesabedilerek, yol önlemesi yapılır.

• CDI ortaya gelirken önlenecek başa dönülür.

 

 

 

Önlenecek course yaklaşırken,( leading radial ) önlenecek başa doğru standart dönüş yapılır.

Ne kadar derece kala dönüleceğini bulmak için istasyona mesafe ve sürat önemlidir:

(60/ mesafe-NM) X (Ground Speed/ 200 ) formülü ile önce 90 derecelik dönüş derecesi

bulunur, sonra yapılacak dönüş derecesi ile orantılanır.

 

ÖRN: 3 mil uzaklık 100 kt ground speed olsun gireceğimiz radiel 230 olsun 

 

(60/3) x (100/200) = 10 derece bulunur. Yaklaşık 70 derece dönüleceği için yaklaşık 7

derece kala, yani 233 radyalinde dönüşe başlanır

 

 

2.2.3 RADYALDEN ARKA GİRİŞ

Bir seyrüsefer yardımcısından aynı mesafedeki noktaların birleşiminden meydana gelen dairesel

uçuş yoluna ARK denilmektedir. ARK bir çemberin tamamı veya sadece belirli bir bölümü olabilir.

Bir VOR istasyonuna bir yol takip ederek yaklaşıyor veya uzaklaşıyorken, bu istasyona göre

belirli bir arka giriş yapılması istenebilir.

Aşağıda LTFJ meydanında uygulanan tırmanış paternlerinin rotalarının nasıl izah edildiği

görülmektedir:

 

Örnek olarak, YAA 1P tırmanışının rotası “Intercept SBH R-240 to D8 SBH, turn LEFT,

along SBH 8 DME arc, intercept SBH R-187 to YAA” şeklinde izah edilmiştir. Bu SID

talimatında SBH VOR’undan 240 başta arkadan yol takip edilmesi ve soldan dönülerek 8 DME

arkının önlenerek SBH 187 radyaline kadar takip edilmesi ,sonra da SBH187 radyalinde arkadan

yol takibi yapılması istenmektedir.

Bir radyalden arka giriş planlanırken , önlenecek arka uçağın dönüş yarıçapı kadar bir mesafe

kala 90 derece dönülerek ark önlenir.Buna “leading point” denir.

Uçağın dönüş yarıçapı ise :

r (NM) = GS(ground speed) / 200 formülü ile bulunur.

Yaklaşık 100 knot ile uçan uçağın dönüş yarıçapı ise bu formüle göre 0,5 NM olduğundan,

yukarıdaki verilen SID talimatını uygulayabilmek için uçağın istasyondan uzaklaşırken 7.5 NM de

90 derece sola (150 dereceye) dönmesi ve 8 NM arkını önlemesi ve arkı takip etmesi gerekir.

 

 

[Gökhan Tongay]

2.2.4 ARK TAKİBİ

RMI ile rüzgarsız bir havada, bir seyrüsefer yardımcısından belirlenen bir arkın muhafazası için

teorik olarak istasyona doğru giden yola 90 veya 270 derecelik açı yapan bir başta uçulmalıdır.

Ancak pratikte ark muhafazası kısa bacaklar şeklinde yapılmaktadır. Ark takibi için:

• RMI daki VOR ibresi 90 kanat ucuna alınır(saat istikametinde ark takibi için ibre ucu sağ

kanata; saat istikametinin tersinde ark takibi için ibre ucu sol kanat ucuna alınır.) Bu

durum ibre ucu 5- 10 derece kadar kanat altına (geriye) düşene kadar muhafaza edilir.

Mesafe ilk durumdan biraz artacaktır.

• Daha sonra ibre 5-10 derece kadar kanat üstüne gelecek şekilde istasyon tarafına

dönülür. Aynı şekilde ibre tekrar geriye 5-10 derece düşene kadar beklenir ve tekrar aynı

düzeltme yapılır.

• Eğer rüzgar veya hata nedeniyle istasyona doğru yaklaşıyor veya uzaklaşıyorsak, her

yarım mil için 10 derece düzeltme yapmalıyız.İstasyona yaklaşmış isek her yarım mil

için ibre 10 derece kanat altına gelecek şekilde ; istasyondan uzaklaşmış isek her yarım

mil için ibreyi 10 derece kanat üstüne getirecek şekilde dönüş yapılmalıdır.

• Sadece OBS ile ark takibi için CDI ortalandıktan sonra 90 indeksinde okunan başa

dönülerek ark muhafaza edilir.CDI devamlı ortalanarak aynı işlem yapılır.Mesafe ve

rüzgar düzeltmeleri de aynı şekilde uygulanır.

 

 

 

 

2.2.5 ARKTAN RADYALE GİRİŞ

Uçulan bir arktan belirli bir yolda istasyona yaklaşılır (önden yol takibi) veya istasyondan

uzaklaşılır (arkadan yol takibi). Her iki durumda da uçulan ark mesafesi ve uçağın sürati,

önlenilmesi istenen radyale kaç derece kala dönüleceğini belirler, buna önleme radyali (leading

radial) denir.

 

(60/nm) X (Ground speed / 200 )

 

Daha önceki örnekte “Intercept SBH R-240 to D8 SBH, turn LEFT, along SBH 8 DME

arc, intercept SBH R-187 to YAA” şeklinde verilen SID talimatındaki SBH 8DME arkından

SBH 187 radyalinin önlenebilmesi için [ ÖNL.DEG = (60 / 8) x (100 / 200) ] yaklaşık 4

derece kala , yani 191 radyali gelince dönüşe başlanmalıdır.

 

 

2.2.6 BEKLEME (HOLDING)

Hava trafiğinin yoğunluğundan, hava durumu veya operasyonel ihtiyaçlardan dolayı uçakların

bekleme yapmaları gerekebilir. Kontrol sahasında bekleme yapılacak noktalar veya seyrüsefer

yardımcıları önceden belirlenebilir veya ATC tarafından da bir noktada bekleme yapılması

istenebilir. Bazen alet yaklaşma usullerinde (IAP) “reversal” manevra yapılması gerektiğinde

eğer giriş sektöründen yaklaşılmıyorsa, bir bekleme manevrası yapmak zorunludur. Her

durumda da bekleme irtifasının emniyetli olduğundan emin olunmalıdır. Bekleme ile ilgili detaylı

bilgiler ICAO DOC. 8168 de bulunmaktadır. Aşağıdaki örneklerde olduğu gibi yayınlanmış

beklemelerin MHA (minimum holding altitude) irtifaları ,bekleme noktaları(holding fix) , inbound

ve outbound bacakları belirlenmiştir.

 

 

 

Bir bekleme paterninde şunlar bulunmalıdır :

 

 

 

 

BEKLEME NOKTASI (HOLDING FIX)

Beklemenin yapılacağı noktadır ve yukarıdaki örneklerdeki gibi bir seyrüsefer yardımcısı

(VOR, ADF), iki seyrüsefer yardımcısından belirli radyalde kesişme noktası, bir radyal

üzerinde belirli bir mesafede bir nokta veya koordinatları belirlenmiş bir RNAV nokta

olabilir.

• INBOUND LEG:

Belirlenen bir “course” veya “track” izlenerek bekleme noktasına doğru uçulan ve bekleme

noktasında biten bacaktır.

• OUTBOUND LEG VE ZAMANLAMA :

Bekleme noktasına inbound course üzerinden gelindikten sonra 180 derece ters istikamete

sağdan (standart) veya soldan (non-standart) dönüldükten sonra uçulan bacaktır. Bu

bacakta 14000ft altında bir dakika 14000ft üstünde bir buçuk dakika uçulur ve

tekrar inbound başı önlenerek bekleme noktasına gidilir. Zamanlama fiks üzerinde veya

“abeam” olunca (istasyon 90 derece sağ veya solumuzda kalınca) başlatılır, “abeam” yeri

tam belirlenemiyorsa “outbound” başına dönüldükten sonra zaman başlatılır. Bazı

beklemelerde de outbound zamanı yerine DME mesafesi de belirlenebilir.

 

2.2.6.1 BEKLEMEDE RÜZGAR DÜZELTMESİ

Zaman düzeltmesi (ön veya arka rüzgar ):

Beklemede pilotun hem yan rüzgar hem de ön/arka rüzgar düzeltmesi vererek paternin dışına

çıkmaması beklenir. Eğer birden fazla bekleme yapılacaksa “inbound leg” başlangıcında zaman

tutulur. Eğer bir dakikadan farklı uçulmuşsa inbound bacakta bir dakika uçulacak şekilde

outbound bacakta düzeltme yapılmalıdır. Bunu sağlamak için birkaç yöntem kullanılmaktadır.

Örneğin inbound da 1:30 dakika uçulmuşsa

• İnbound da uçulan zaman belirlenir ve outbound da [ (3600 / inbound zamanı (saniye) ]

formülüyle bulunan zaman kadar uçulur. Yani 3600/ 90sn den 40 saniye bulunur ve

outbound da bu süre kadar uçulur veya,

• İnbound da meydana gelen hata kadar outbound da eksik veya fazla uçulur.Yani inbound

da 30 saniye fazla uçulduğu için outbound da 30 sn. eksik uçulur( 30 saniye uçulur)

 

Yan rüzgar düzeltmesi:

Inbound başta normal drift açısı (DA – Drift Angle)) kadar rüzgar içine dönülerek verilir.

DA=yan rüzgar bileşeni / dakikada uçulan NM

Örneğin yan rüzgar bileşeni 15 knot ve uçağın sürati 90 knot ise DA=15/1.5 formülünden 10

derece olarak hesaplanır.

Outbound başına dönüldükten sonra normal bir patern uçabilmek için ( 3 x DA ) derece kadar

rüzgar içine doğru önleme verilerek uçulmalıdır. Yani yukarıdaki örnekte 3x 10= 30 derece

rüzgar düzeltmesi verilir

 

 

 

2.2.6.2 BEKLEMEDE DÖNÜŞLER

Bekleme paterni dönüşlerin 25 derece yatış veya standart dönüş oranı (saniyede 3 derece) ile

(hangisi daha küçükse ) yapılacağı öngörülerek hazırlanmıştır. Bu yüzden yan rüzgarlı havada

dönüşlerin yarıçapları da yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi farklı olacaktır. Standart dönüş için

dönüş koordinatörü kullanılabilir.

 

 

 

2.2.6.3 BEKLEMEYE GİRİŞ USULLERİ

 

 

ortadaki üçgen verilen noktadır (vor ya da belli bir uzaklık ). 30 derecenin yazdığı yerden üçgene doğru gelen yol inbound o yolun tam karşısında ki yer outbound diye adlandırılır.

 

 

Beklemeye giriş usulleri bekleme fiksine doğru uçulan sektöre göre üç değişik şekilde

yapılmaktadır. Eğer yaklaşma açımız 5 derece içinde ise her iki usulden biri seçilebilir. Bazı

durumlarda outbound zamanı yerine DME mesafesi de belirlenebilir.

SEKTÖR-1 (PARALLEL ENTRY) : Bekleme noktasına gelindikten sonra “outbound” başına

dönülür ve belirlenen zaman kadar gidilir. Zaman dolunca bekleme tarafından inbound başına

dönülür ve inbound başı önlenerek bekleme fiksine gidilir veya doğrudan bekleme noktasına

gidilir.

SEKTÖR-2 (OFFSET ENTRY) : Bekleme noktasına gelindikten sonra outbound başına göre

standart beklemede 30 derece az bir başa; standart olmayan beklemelerde ise outbound

başından 30 derece daha fazla bir başa dönülerek belirlenen zaman kadar gidilir. Daha sonra

inbound başına dönülür.

SEKTÖR-3 ( DIRECT ENTRY) : Bekleme noktasına gelindikten sonra standart beklemeler

için sağdan; standart olmayan beklemeler için ise soldan “outbound” başına dönülür ve

belirlenen zaman veya mesafe kadar gidilir.

11 Aralık 2013 tarihinde Gökhan Tongay tarafından düzenlendi

[Mert Yeldan]

ayarlar realizmde mi?

 

Evet

[Sani Gerşon]

 

Ne yaptıysam yerde 7-8fps yi, havada 10-12fps yi geçemiyorum. 5770 ekran kartım ile i7 işlemcim mevcut. Hangi ayarı gözden kaçırıyorum?

[Mert Yeldan]

Çok düşük hacı fps'in. Akşam ben de koyayım

[Sani Gerşon]

Çok düşük hacı fps'in. Akşam ben de koyayım

 

Anlamadım yahu.

Oyundaki ekran ayarlarını bi screenshot alıp paylaşsana?

[Mustafa Yenigün]

FSX'i anlamak mümkün değil...AMD X4 + Nvidia GTX275 + 4GB ram ile keyif verici şekilde oynanırken, AMD X6 + ATI HD7950 + 8 GB ram ile saçma sapan çalışıyor.

Ben kendi bilgisayarımda, FSX için ayrı bir disk kullanıyorum, performansa katkısı olduğunu düşünüyorum. Hoş, sonradan o diske diğer oyunlar da konuk oldu, ayrı konu...

[Sani Gerşon]

Disk için SSD candır. SSD'de çalışıyor ama bi türlü çözemedim şu işi

[Mert Yeldan]

SSD diski bana hediye et düzelir fps

[Sani Gerşon]

SSD diski bana hediye et düzelir fps

 

Oldu canım, başka

[Gökhan Tongay]

Check list şart spoiler arm da kalmış

[Mert Yeldan]

Oldu canım, başka

Koyduğun görüntüye baktim, bende olmayan şeyler var sende. Akşam işaretleyip sorarim, mobilim şuan

[Mert Yeldan]

Fs sanirim Nvida kart seçiyor.

Ben şu ding dong sesini çok seviyorum. Onun için zırt pırt kemer ışıklarını filan yakıp söndürüyorum.

Ha bir de smokingi yakmam hiç, püfür püfür içsin millet. isteyen nargile içsin.

Aynen bende, data klasörlerini kurcaliyorum telefon zil sesi yapacam

[Sani Gerşon]

Simulatorde inis ve kalkislari videoya cekip koysaniz da baksak. Bende hevesliyim ama cok karisik geliyor. Telefonda cok simulator oynuyorum.

 

FPS olayını çözeyim, video kolaydır. Haşmet bey de bi baksın bakalım.

Check list şart spoiler arm da kalmış

 

İnişte otomatik açılsın diye?

Fs sanirim Nvida kart seçiyor.

 

 

Öyle olsa senin ati'li sisteminde de sorun yaşardın?

[Mert Yeldan]

Simulatorde inis ve kalkislari videoya cekip koysaniz da baksak. Bende hevesliyim ama cok karisik geliyor. Telefonda cok simulator oynuyorum.

 

Video aldım ama 100mb, youtube'a yüklemesi uzun sürüyor 10 dakika bekledim %0 hala

Öyle olsa senin ati'li sisteminde de sorun yaşardın?

 

Oyundan atma olayı, weather.dll olayı, driver uyumsuzluğu vs vs.. İş yerinde ki nvidia kartlı pc ye yükledim sıkıntı olmadı.

[Mert Yeldan]

İntel 3600 Onboard ekran kartlı netbuktan

 

 

[Haşmet Güngör]

FSX tam bela, kıytırık bir makina da çalışabilirken, en son model de sorun çıkarabiliyor.Tecrübeli arkadaşlarda da aynı sorun var maalesef. Şu konulara bir bakın;  "fsx tweaak" diye   Google vaya sanalpilot.com forumun da aratabilirsiniz.

 

https://docs.google.com/file/d/0BzwnKo-1LA5Ac2xkOUUySVktN2M/edit

(ingilizcedir.)

 

http://www.sanalpilot.com/forum/showthread.php?16328-FsX-i%E7in-genel-%F6neriler-ve-eklentiler&highlight=tweak

 

Mert; senin fsx çok yalın, çok eklenti ve scenery kurmak lazım.

 

bir de gamebooster var fayda sağlıyor

http://www.sanalpilot.com/forum/showthread.php?16720-Gamebooster&highlight=tweak

11 Aralık 2013 tarihinde Haşmet Güngör tarafından düzenlendi

[Mert Yeldan]

Abi neleri kurmam gerek? 

[Haşmet Güngör]

Abi neleri kurmam gerek? 

yukarda ki 2. linke bak. +Türkiye scnerylerini

http://www.sanalpilot.com/forum/search.php?searchid=238046

 

ve

http://scenerytr.com/

11 Aralık 2013 tarihinde Haşmet Güngör tarafından düzenlendi

[Mert Yeldan]

yukarda ki 2. linke bak. +Türkiye scnerylerini

http://www.sanalpilot.com/forum/search.php?searchid=238046

 

Görmemiştim onu, ücretsiz olanları çekiyorum şimdi

[Haşmet Güngör]

Sunay kılıç ve Biber salsa'nın ürünlerinin hepsi ücretsizdir. Zaten bir Aerosoft un  Antalya var ücretli o da eskidi

[Mert Yeldan]

Sunay kılıç ve Biber salsa'nın ürünlerinin hepsi ücretsizdir. Zaten bir Aerosoft un  Antalya var ücretli o da eskidi

 

Verdiğin linki talan ettim, indiriyorum sıraya koydum hepsini

[Sani Gerşon]

Haşmet bey,

Mert'inki 2004 galiba?

Ulen benimki nası 3fps olur, yakarım ulen bu makinayı!

Mert,

Görüntü ayarlarında TARGET FPS'i unlimited'a çekersen, fps'n daha da çok artacaktır.

[Mert Yeldan]

Haşmet bey,

Mert'inki 2004 galiba?

Ulen benimki nası 3fps olur, yakarım ulen bu makinayı!

 

Netbuk ekran çözünürlüğünde sadece fs2004 çalışıyor

 

Masaüstünde  58-59 fps geliyor.

[Sani Gerşon]

Şimdi dikkat ettim, squawkbox açılınca fps inanılmaz derecede düşüyor