Yanlış Yazılan Kelimeler

[Mehmet Ozyurek]

Yanlış = Doğru

Slm = Selam
duruyo = duruyor
kunlanmak = kullanmak
herkes = herkes
olucak = olacak
belirte bilirmek = belirtebilmek
istiorum = istiyorum
deneye bilmek = deneyebilmek
tuaf = tuhaf

* Doğruluğundan emin olamadığınız veya doğrusunu öğrenmek istediğiniz kelimelerin kontrolü için http://www.tdkterim.gov.tr/ internet adresini kullanabilirsiniz.

17 Eylül 2013 tarihinde Mehmet Özyürek tarafından düzenlendi

[Tolga Gören]

Emmi = Amca

13 Şubat 2009 tarihinde Tolga G tarafından düzenlendi

[Mehmet Ozyurek]

O yanlış sayılmaz..

Emmi, emni şeklinde yazılırsa yanlıştır..

[Tolga Gören]

Emmi, bende bunlardan sayfalar dolusu var! Hangi birini yazayım?

[Şükrü Yıldızdal]

Sorun Türkçemize sahip çıkma bilincinde yatıyor.

[Tayfun Yeşil]

hepisine hak veriyom

[Ayhan Onaran]

Evet dikkat etmemizde fayda var.

[Mehmet Ozyurek]

Emmi, bende bunlardan sayfalar dolusu var! Hangi birini yazayım?

Yeğenim.. forumda gördüklerini yaz...

Sorun şu ki...

Bunları yazanlar bunların doğru olduğunu sanıyor ve bu sananların çoğu üniversite öğrencisi...

[Tayfun Yeşil]

Yeğenim.. forumda gördüklerini yaz...

Sorun şu ki...

Bunları yazanlar bunların doğru olduğunu sanıyor ve bu sananların çoğu üniversite öğrencisi...

o zaman yerttım mı ben emmi?

[Fatih Çalıkuşu]

tükçemizi eilmizden geldiğince güzel kullanmalıyız,zaten yeteri kadar yabancı kelime artık karışmış dilimize

[Mehmet Ozyurek]

o zaman yerttım mı ben emmi?

Yeartmadın Yeşil..

[Tayyar Karahan]

Sorun şu ki...

Bunları yazanlar bunların doğru olduğunu sanıyor ve bu sananların çoğu üniversite öğrencisi...

katılıyorum görüşünüze..

arkadaşlarımla yazışırken düzgün bir şekilde türkçemizi kullanmaya gayret ederim bunu gören arkadaşlarımdan bazıları - ya böyle yazılırmı diye güya dalga geçerler akıllarınca ...

[Sezgin Geridönmez]

Yapılabilinir mi? = Yapılabilir mi?

Bir de, de ve da bağlaçlarını kullanma ikilemi var.

Arabam da arıza var. = Arabamda arıza var.

Benim arabamda arızalı. = Benim arabam da arızalı.

[Tayfun Yeşil]

Yeartmadın Yeşil..

valla yırtamamışım

[Cem Boneval]

Alın size bir rehber:

1) “ki” bağlacının ve “-ki” ekinin yazımı:

Türkçede üç çeşit “ki” vardır:Bağlaç olan“ki”,sıfat yapan “–ki” ve zamir olan(ilgi zamiri) “–ki” dir.Bağlaç olan “ki” daima ayrı yazılır.Sıfat yapan “–ki” ve zamir olan “-ki” eklendiği sözcüğe bitişik yazılır.

Dilimizdeki bu üç farklı “-ki”yi birbiriyle karıştırmamak için şu pratik yöntemleri uygulayın:

Cümle içerisinde –ki’den sonra –ler çokluk ekini getirebiliyorsanız o –ki zamir olan –ki’dir. Ayrıca zamir olan –ki’nin bir ismin yerini tuttuğunu ve genellikle zamirlerin üzerine geldiğini de unutmayın.

-Arabam bozuldu , seninki(ler)ni kullanabilir miyim?

-Onunki(ler) seninki(ler)den daha iyi olmuş.

Görüldüğü gibi cümle içerisinde –ki zamirinden sonra –ler ekini getirdiğimizde cümlenin yapısında herhangi bir bozukluk meydana gelmiyor.Öyleyse bu –ki’ler ilgi zamiridir.

Sıfat yapan –ki de sıfat tamlaması kurar. Sıfat yapan –ki her zaman bitişik yazılır.Pratik olarak önündeki isme “hangi” sorusunu yönelterek bulur ve diğer –ki’lerden ayırt ederiz.

-Sokaktaki çocuklara sahip çıkmamız gerekiyor.(Hangi çocuklar?)

-Sınıftaki öğrenciler dışarı çıksın.(Hangi öğrenciler?)

Görüldüğü gibi sıfat yapan –ki’yi alan sözcüğün hemen önündeki isme hangi sorusunu yöneltebiliyoruz.Öyleyse bu –ki sıfat yapan –ki’dir ve eklendiği sıfata daima bitişik yazılır.

Bağlaç olan “ki” ise daima ayrı yazılır.Diğer “ki” ekleriyle karıştırmamak için cümleden çıkartırız, cümlenin yapısında ciddi bir bozukluk olmuyorsa o “ki” bağlaç olan “ki”dir. Ayrıca bağlaç olan ki’nin daha vurgulu söylendiğini de göz önünde bulundurmak gerekir.

- Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini.(Duydum unutmuşsun gözlerimin rengini)

- Sen ki dünyalara değersin.(Sen dünyalara değersin.)

- Şimdi anlıyorum ki o yaptıklarım bir hataydı.(Şimdi anlıyorum o yaptıklarım bir hataydı)

Görüldüğü gibi bağlaç olan –ki cümleden çıkartıldığında cümlenin anlamında bir daralma olsa da yapısında ciddi bir bozukluk olmuyor, öyleyse bu –ki’ler bağlaçtır ve daima ayrı yazılır.

NOT: Mademki,halbuki,oysaki,çünkü,sanki… sözcüklerindeki ‘ki’ ler bağlaç olmasına rağmen kalıplaştığı için bitişik yazılır.

2) “de” bağlacının ve “de” bulunma durum ekinin yazımı:

“de” “da” bağlacı da tıpkı “ki” bağlacı gibi ayrı bir sözcük olduğu için daima ayrı yazılır. Bulunma durum eki olan “-de,-da, -de,-ta” ise eklendiği sözcüğe bitişik yazılır. “de,da” bağlacıyla “-de,-da,-te,-ta” ekleri birbiriyle karıştırılmamalıdır. Pratik olarak birbirinden şu şekilde ayırt ederiz: Cümle içerisinde cümleden “de”yi çıkartırız,eğer cümlenin yapısında bir bozukluk olmuyorsa o “de” bağlaçtır. Cümlenin yapısı bozuluyorsa o “de” bulunma durum ekidir.

Önemli uyarı: Bağlaç olan “de,da”nın kesinlikle “te,ta” biçimi yoktur.

3) “mi” soru edatının yazımı:

“mı,mi,mu,mü” soru edatı eklendiği sözcükten her zaman ayrı yazılır,kendinden sonra gelen ekler soru edatına bitişik yazılır:

Soru edatı olan “mı mi mu mü” ile fiilden fiil yapan olumsuzluk eki olan –ma,-me’nin darlaşmış biçimi birbiriyle karıştırılmamalıdır:

Soru edatı olan “mı,mi,mu,mü” cümleye soru anlamından başka anlamlar da katabilir.

*Sana güzel mi güzel bir elbise aldım.(pekiştirme göreviyle kullanılmış)

*Bu testi de çözdün mü konuyu daha iyi anlarsın.(Çözdüğün zaman)

*Tüm bunları ben mi yapmışım?(reddetme,kabullenmeme)

4) Sayıların yazımı:

Sayılar daima ayrı yazılır;ancak çek ve senetlerde sahtekarlığın önlenmesi amacıyla bitişik yazılır.

5) Kısaltmaların Yazımı:

Birkaç kelimeden oluşan kurum ve kuruluş adlarının kısaltmaları yapılırken araya nokta konmaz.

*TBMM *PTT *THY *TEK *KKTC *MTA *DSİ

Cümle içerisine kısaltmalara bir ek getirileceği zaman kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır.

*Kardeşim THY’da çalışıyor.(yanlış)

*Kardeşim THY’de çalışıyor.(doğru)

Tek bir sözcüğün kısaltması yapılıyorsa kısaltmanın sonuna nokta konur:

*Dr. *Prof. * c. * s. * bk.

6) Gün ve Ay Adlarının Yazımı:

Cümle içinde geçen gün ve ay isimleri küçük harfle başlar; ancak gün ve ay isimleri bir tarihe bağlanmışsa yani yanında bir rakam varsa büyük harfle başlatılır.

*Okullar haziranda kapanıyor.(doğru)

*Okullar 14 Haziran’da kapanıyor.(doğru)

7) Yön İsimlerinin Yazımı:

Yer-yön bildiren (doğu ,batı,güney,kuzey,orta…) sözcükler, tek başına ya da özel isimden sonra kullanıldıklarında küçük harfle,özel isimden önce kullanıldıklarında büyük harfle başlar:

*Siz Kuzey Amerika’yı gördünüz mü?

*Siz Amerika’nın kuzeyini gördünüz mü?

NOT: Yer-yön bildiren kelimeler eğer bir insan topluluğunun yerini tutuyorsa büyük harfle başlatılmalıdır.

*Bu konuda Batı bizi anlamıyor.

8) Coğrafi Terimlerin Yazımı:

“Ay,Güneş,Dünya,Mars…” gibi kelimeler eğer coğrafi bir terim olarak gök cisimlerini anlatmak için kullanılırsa büyük harfle, bunun dışında kullanılırsa küçük harfle başlar:

*Ay,Dünya’nın uydusudur.

*Pencereden içeriye güneş giriyordu.(terimlikten çıkmış ,güneş ışığı anlamında)

9) Tarihlerin Yazılışı:

Gün ve yıl sayıları rakamla; ay, hem rakamla hem de yazıyla gösterilebilir:

*21 Mart 1978 *25.11.1930 *11.X.2000 *18/01/1919

Not:Tarih bildiren sayılardan sonra gelen ekler,kesme işaretiyle ayrılır.

*19 Mayıs 1919’da

10) Birleşik Sözcüklerin Yazımı:

İki ya da daha çok sözcüğün yeni bir kavramı karşılamak üzere birleşip kalıplaşmasıyla oluşan sözcüklere birleşik sözcük denir.

Birleşik sözcüklerden bazıları bitişik yazılırken bazıları da ayrı yazılır.Bir birleşik sözcüğün bitişik yazılması için şu özellikleri taşıması gerekir:

a)Anlam Kaymasıyla Oluşmuş Birleşik Sözcükler Bitişik Yazılır: Hanımeli, Kabakulak,Suçiçeği,Kuşpalazı,

b)Ses Değişikliği Yoluyla Oluşmuş Birleşik Sözcükler Bitişik Yazılır: Sütlaç, Kaynana, Cumartesi, Nasıl, Niçin, Zannetmek, Hissetmek, Emretmek, Sabretmek, Kaybolmak, Kahrolmak, reddetmek

c)Tür Değişmesi Yoluyla Oluşmuş Birleşik Sözcükler Bitişik Yazılır: Gecekondu, Biçerdöver, Bilirkişi, Dedikodu, Ateşkes

d)Kurallı Birleşik Fiiller Bitişik Yazılır: Yapıverdi,Alıverdi,Öpüver,Koşuver (Tezlik birleşik fiili); Yapabildi,Yürüyebiliyor,Çalışabilmiş (Yeterlilik birleşik fiili); Bakakaldı, Süregelmiştir, Koşadursun (Süreklilik birleşik fiili); Düşeyazdı,Öleyazdı(Yaklaşma birleşik fiili)

Not: Etmek, olmak yardımcı eylemleri önündeki isimle birleşirken önündeki isimde bir ünlü düşmesi ya da bir ünsüz türemesi varsa bitişik, yoksa ayrı yazılır: *Hissetmek ,Reddetmek,Emretmek, Terk etmek,Hasta olmak,Ayırt etmek…

11) İkilemelerin Yazımı:

İkilemeler ayrı yazılır ve aralarına herhangi bir noktalama işareti konmaz.

*Beni er geç anlayacaksın.

*Sen de doğru dürüst bir iş bulamadın gitti.

*Beni görüce koşa koşa yanıma geldi.

12) Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler:

1. Her cümle büyük harfle başlar

2. Yazı başlıklarının her sözcüğü büyük harfle başlar

3. Bütün özel adlar büyük harfle başlar.Özel adların başlıcaları aşağıda belirtilmiştir:

a)Kişi ad ve soyadları

b)Hayvanlara verilen adlar

c)Ulus,mezhep,tarikat din adları

d)Ülke adları

e)Bulvar,sokak,mahalle adları

f)Kıta, bölge, dağ, ova, deniz, göl, ırmak…adları. Dağ,ova,deniz,göl,ırmak adları eğer kendinden önceki özel isme dahilse büyük harfle başlar,dahil değilse küçük harfle başlar.

*Konya Ovası Türkiye’nin buğday ambarıdır.

Yukarıdaki cümlede ‘ova’ sözcüğü özel isme dahil olduğu için yani ikisi bir olup bir yeri karşıladığı için büyük harfle başlar.Eğer ‘ova’ sözcüğünü çıkarıp sadece Konya dersek aklımıza Konya Ovası değil, Konya şehri gelecektir.

*Toros dağları Akdeniz’dedir.

Yukarıdaki cümlede ‘dağ’ sözcüğü özel isme (Toros) dahil olmadığı için küçük yazılır.

Özel ismin önündeki dağ sözcüğünü çıkarttığımızda Torosların tek başına yer adını karşıladığını görürüz.Öyleyse ‘dağ’ sözcüğü özel isme dahil değildir ve küçük harfle başlatılmalıdır.

*Siz Tuz Gölü’nü hiç gördünüz mü?

Yukarıdaki cümlede ‘göl’ sözcüğü büyük harfle başlamalıdır;çünkü ‘göl’ sözcüğü özel isme dahildir.Göl sözcüğünü cümleden çıkartıp tek başına ‘tuz’ dediğimizde yine tek başına kast edilen yeri karşılamadığını görüyoruz.Öyleyse buradaki göl sözcüğü özel isme dahildir ve büyük harfle başlatılmalıdır.

g)Kurum,kuruluş,örgüt,parti,dernek adları

h)Yapı,yapıt,kitap,dergi,gazete adları

i)Unvanlar,takma adlar:Lakaplar, unvanlar büyük harfle başlar.

Not: Akrabalık bildiren sözcükler küçük harfle başlar: *Yarın Ayşe teyzem gelecek. Ancak akrabalık bildiren sözcük kişinin lakabı olmuşsa büyük harfle başlatılmalıdır: *Burada ona herkes Nene Hatun derdi.

ı)Dil adları:

*Türkçeye, Arapça ve Farsçadan pek çok kelime girmiştir.

j)Din ve mitoloji kavramları: *Tanrı,Allah,Cebrail,Zeus …

Not: Tanrı sözcüğü özel ad olarak kullanılmadığı zaman küçük harfle başlatılır.

Bazı dini kavramlar gelenekselleşmiş olarak küçük harfle başlar:cennet,cehennem,sırat köprüsü…

k)Milli ve dini bayramların adları büyük harfle başlar

13) Satır Sonunda Kelimelerin Bölünmesi:

Türkçede satır sonuna sığmayan kelimeler bölünebilir;fakat heceler bölünemez.

gel- iyorum (yanlış)

ge- liyorum (doğru)

Birleşik kelimeler satır sonunda bölünürken tek bir sözcükmüş gibi hecelere ayrılır.

ilk- okul (yanlış)

il- kokul (doğru)

Ayırmada satır sonunda ve satır başında tek harf bırakılmaz.

Kesme işareti satır sonuna geldiği zaman yalnız kesme işareti kullanılır;ayrıca kısa çizgi kullanılmaz.

14) Ses Olaylarıyla İlgili Yazım Kuralları:

a)Ünsüz değişimi (yumuşaması) yazıya yansıtılır;ancak özel isimlerin yumuşaması yazıya yansıtılmaz.

*Kitapı (yanlış) kitabı (doğru)

*Mehmed’in (yanlış) Mehmet’in (doğru)

b)Sert ünsüzlerin benzeşmesi yazıya yansıtılır.

*Dolapda (yanlış) dolapta (doğru)

*2005’de (yanlış) 2005’te (doğru)

c)Dudak ünsüzlerinin benzeşmesi(iç ses benzeşmesi) yazıda gösterilmelidir.

*Perşenbe (yanlış) Perşembe(doğru) *penbe (yanlış) pembe (doğru)

Ancak kimi özel isimlerde ve birleşik sözcüklerde n’li yazılış doğrudur.

*Saframbolu (yanlış) Safranbolu (doğru) *ombaşı (yanlış) onbaşı(doğru)

d)Ünlü düşmesi yazıda gösterilir.

*ağızı (yanlış) ağzı (doğru) *sabır et (yanlış) sabret (doğru)

e) ‘y’ kaynaştırma ünsüzünden kaynaklanan söyleyişteki daralma yazıya yansıtılmaz.

*Sevmiyecekmiş (yanlış) sevmeyecekmiş (doğru) *yaşıyan (yanlış) yaşayan (doğru)

f)Söyleyişte bazı sözcüklerde yer değiştirme (göçüşme,metatez) olur;ancak bunlar yazıya yansıtılmamalıdır.

*yanlız (yanlış) yalnız (doğru) *yalnış (yanlış) yanlış (doğru)

*kiprik (yanlış) kirpik (doğru) *kirbit (yanlış) kibrit (doğru)

15) Noktalama işartelerinin kullanımı:

Nokta, virgül, iki nokta üstüste ve noktalı virgülden sonra bir karakter boşluk bırakılır.

14 Şubat 2009 tarihinde Cem Boneval tarafından düzenlendi

[Ayhan Onaran]

Bağlaçlar bir şekilde görmezlikten gelinebilir ancak kelimeleri doğru yazsak o bile yeterli.Çünkü bağlaçlar başlı başına bir konu.

[Mehmet Ozyurek]

egsos, egsoz, eksoz, egzos vb. yanlış.. Doğrusu egzoz

Cem abi.. Bu; ki, de, mi eklerinde ben bazen çok tereddüt ediyordum..

Çalışacağım buraya.. Sağolasın...

[Tayfun Yeşil]

bu konunun en faydalı iletisi olmuş cem abi teşekkürler.

[Tayyar Karahan]

Bağlaçlar bir şekilde görmezlikten gelinebilir ancak kelimeleri doğru yazsak o bile yeterli.Çünkü bağlaçlar başlı başına bir konu.

+1

bağlaçlar bizi aşar keşke yapabilsek amma en azından güzel türkçemizi katletmeyelim. ona gayret edelimyeter.

[Mehmet Ozyurek]

CemBo üstad; niye yazdığın herhangi bir iletinin üzerine ileti yazamıyorum ? Yine nokta konmuş

Eee üstad, Üstad olmak kolay mı...

[Levent Temel]

Yapılabilinir mi? = Yapılabilir mi?

Bir de, de ve da bağlaçlarını kullanma ikilemi var.

Arabam da arıza var. = Arabamda arıza var.

Benim arabamda arızalı. = Benim arabam da arızalı.

Dilbilgisi kurallarında yardımcı olabilirim.(Edebiyat öğretmeniyim)Şu bir gerçek edebiyat öğretmenlerinin katıldığı bir foruma katılıyorum ;ama bu forumdaki arkadaşlar oradakilerden daha çok dil kurallarına dikkat ediyorlar.Bu konuda yöneticilerde(modaratörlerde) gerekli uyarıları yapıyolar zaten..

İnsanoğlu, bir gün virgülü kaybetti.

Söyledikleri birbirine karıştı.

Noktayı kaybetti.

Düşünceleri uzayıp gitti, ayıramadı onları.

Ünlem işaretini kaybetti.

Sevincini, öfkesini, bütün duygularını yitirdi.

Soru işaretini kaybetti.

Soru sormayı unuttu, her şeyi olduğu gibi kabul eder oldu.

İki noktayı kaybetti.

Hiçbir açıklama yapamadı.

Hayatının sonuna geldiğinde elinde sadece “tırnak işareti” kalmıştı.

“İçinde de başkalarının düşünceleri vardı, yalnızca.”

Hayatınız boyunca hiçbir şeyinizi kaybetmemeniz temennilerimle…

[Eralp Şahin]

Yazan var mı bilmiyorum.Fakat "şey" her zaman ayrı yazılır.Çoğu yerdeki hataların yarısı "şey" sözcüğüdür.

hiçbir şey

her şey

bir şey

[Tolga Gören]

+1

bağlaçlar bizi aşar keşke yapabilsek amma en azından güzel türkçemizi katletmeyelim. ona gayret edelimyeter.

Bizi aşmaz; İngilizi aşar, Arabı aşar, Fransızı aşar, bizi aşmaz. Bağlaçlar da Türkçemizin zenginliğinin önemli göstergeleridir. Benim düşünceme göre de bağlaçların düzgün ya da yanlış kullanımı, bir insanın kültür seviyesinin hatırı sayılır yansımalarıdır.

[Yurdaer Elay]

Dilbilgisi kurallarında yardımcı olabilirim.(Edebiyat öğretmeniyim)Şu bir gerçek edebiyat öğretmenlerinin katıldığı bir foruma katılıyorum ;ama bu forumdaki arkadaşlar oradakilerden daha çok dil kurallarına dikkat ediyorlar.Bu konuda yöneticilerde(modaratörlerde) gerekli uyarıları yapıyolar zaten..

Dilbilgisi kurallarında yardımcı olabilirim (Edebiyat öğretmeniyim). Şu bir gerçek, edebiyat öğretmenlerinin katıldığı bir foruma katılıyorum; ama bu forumdaki arkadaşlar oradakilerden daha çok dil kurallarına dikkat ediyorlar. Bu konuda yöneticiler de (modaratörler de) gerekli uyarıları yapıyolar zaten..

[Muhittin Kaplan]

Yandığımın Resmidir.

(Belki Düzgün Kullanıyorum Bağlacı vs. yi ama Yazım Çok Kötü)